[ svaboda logo ] [ svaboda logo ] [ svaboda logo ]
[ svaboda logo ] [ svaboda logo ]
[ svaboda logo ]
[ svaboda logo ]
форум  


31 Траўня 2006
Валер Булгакаў
Валер Булгакаў – галоўны рэдактар часапісу "ARCHE" (http://arche.bymedia.net). Нарадзіўся ў 1974 годзе ў Менску, скончыў філялягічны факультэт і асьпірантуру Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту і Інстытуту філязофіі ў Кіеве пры Нацыянальнай акадэміі навук. Зь 1996 па 1998 год зьяўляўся намесьнікам галоўнага рэдактару часопісу "Фрагмэнты". З 1998 году – галоўны рэдактар "ARCHE". Стала публікуецца ў газэце "Наша Ніва". Валодае беларускай, польскай, расейскай, нямецкай, ангельскай, украінскай і чэскай мовамі. Пераклаў на беларускую мову каля 100 публікацыі па філязофіі. Дасьледчыцкія інтарэсы: гісторыя нацыяналізму ў Эўропе 19-га стагодзьдзя.

Задавайце пытаньні
04.01.2006
Аляксандар Вайтовіч
10.01.2006
Сяргей Гайдукевіч
18.01.2006
Аляксандар Казулін
23.01.2006
Аляксандар Мілінкевіч
26.01.2006
Зянон Пазьняк
03.02.2006
Андрэй Дынько
09.02.2006
Павел Шарамет
15.02.2006
Лявон Вольскі
20.02.2006
Сяргей Калякін
28.02.2006
Алесь Пашкевіч
08.03.2006
Сьвятлана Алексіевіч
16.03.2006
Джордж Крол
23.03.2006
Аляксандар Мілінкевіч
30.03.2006
Ніна Шыдлоўская
05.04.2006
Крысьціна Шацікава
11.04.2006
Iвонка Сурвіла
19.04.2006
Марыюш Машкевіч
04.01.2006
Юры Бандажэўскі
10.05.2006
Іна Кулей
17.05.2006
Валер Леванеўскі
24.05.2006
Вячаслаў Сіўчык
07.06.2006
Сяргей Тарпачоў
13.06.2006
Вінцук Вячорка
19.06.2006
Наш Васіль Быкаў

27.06.2006
100 дзён пасьля Плошчы

05.07.2006
Захар Шыбека

12.07.2006
Валер Дранчук
14.07.2006
Ірына Казуліна
19.07.2006
Ганна Кісьліцына

26.07.2006
Аляксандар Дабравольскі
02.08.2006
Вітаўт Мартыненка
08.08.2006
Янка Запруднік

14.08.2006
Сяргей Антончык
23.08.2006
Алесь Пушкін
28.08.2006
Іна Кулей
06.09.2006
Барыс Пятровіч

13.09.2006
Сьвятлана Завадзкая

20.09.2006
Аляксандар Старыкевіч

27.09.2006
Алесь Каліта

04.10.2006

Аляксандар Мілінкевіч
11.10.2006
Уладзімер Мацкевіч

18.10.2006
Сяргей Харэўскі

25.10.2006
Анатоль Лябедзька
30.10.2006
Павал Севярынец

08.11.2006
Тацяна Процька

15.11.2006
Валер Булгакаў
22.11.2006
Сяргей Скрабец
29.11.2006
Андрэй Дынько
06.12.2006
Станіслаў Шушкевіч

13.12.2006
Уладзімер Някляеў

19.12.2006
Ваша Свабода
2003  2004  2005  2006
[ 29/05/2006 17:38 ]
Як выжывае "Архе" пад ціскам уладаў? Які ў вас наклад, ці зьменшыўся ён у выніку ціску?
Наклад цяпер у “ARCHE” 900 асобнікаў, лічба продажаў накладу пэўнага нумару цягам першых 4 месяцаў – каля 750. Дык што, каб не працаваць на склад, з наступнага нумару зьменшым яго яшчэ на сто штук. Наклад “ARCHE” падаў. Нічога страшнага ў гэтым, бадай, няма. Калі такая дынаміка будзе доўжыцца, сёлета колькасьць прададзеных нумароў “ARCHE” пераўзыйдзе стан 2003 г., калі нас ніхто не абмяжоўваў з распаўсюджаньнем. Галоўнае – каб сьледам за накладам катастрафічна ня падала якасьць часопісу. Гэтага я пакуль не адчуваю.

І каб скончыць размову пра наклад. Калі нехта паэкспэрымэнтаваў і паставіў нейкае “холдынгавае” выданьне ў нашы варункі, я думаю, яно наўрад ці б дасягнула нашага цяперашняга ўзроўню продажаў.
[ 29/05/2006 18:17 ]
Валеры, 1) калі адбудуцца перамены ў Беларусі? Што стане іх перадумоваю? 2) што самае галоўнае цяпер для Грамадзянаў, а што другаснае? 3) хто, па-Вашаму, павінен стаць беларускім нацыянальным кандыдатам у 2011 годзе?
Зьмены ў Беларусі могуць адбыцца ў выніку (1) раптоўнага і поўнага каляпсу беларускай эканомікі, (2) вонкавай інтэрвэнцыі, (3) заўчаснай сьмерці беларускага лідэра, (4) сьвядомага волевыяўленьня народу, здольнага адстаяць свой палітычны выбар на вуліцах.

ершыя тры магчымасьці я некампэтэнтны разглядаць. Што тычыцца чацьвертай, то яна будзе магчымай адно ў выніку цяжкой і напружанай працы эліты грамадзтва з усім грамадзтвам. Гэта праца мае на мэце стварэньне і пашырэньне вартасьцяў, якія маглі б служыць дасягненьню анульнанацыянальнага кансэнсусу.
[ 29/05/2006 18:18 ]
Чым Вы найбольш даражыце са зробленага вамі? Якія з праектаў найдаражэйшыя Вашаму сэрцу?
Стварэньне нашага творчага калектыву. З такімі людзьмі, які Заміра Болцікава і Алесь Яўдаха, Насьця Мацяш і Саша Макавік, Андрэй і Саша Дынько, можна горы зьвярнуць.
[ 29/05/2006 18:24 ]
Вітаю, Валер! Ходзіць шмат чутак нібыта пра нейкі канфлікт паміж Архэ і Дзеясловам. Як на самой справе? Алесь
Няма канфлікту паміж часопісамі, ёсьць пошук ідэнтычнасьці кожнага зь іх. Прычынай для гэткіх пагалосак паслужылі зрэдзьчасу друкаваныя ў “ARCHE” крытычныя водгукі на выпускі “Дзеяслова” або творы аўтараў, якія стаяць за гэтым часопісам. Нашы пісьменьнікі – людзі надзвычай амбітныя, і часам страшна балюча перажываюць крытыку ў свой бок.

Але ня варта блытаць крытыку з абвяшчэньнем вайны!

Ёсьць пытаньне, навошта “ARCHE” нешта такое наогул друкуе, калі мы, маўляў, робім адну справу, калі ў гэты складаны для нацыі час трэба згуртавацца супраць супольнага ворага і г.д. Усё гэта лухта! Пакуль мы не дасягнем высокай экалёгіі нашага творчага асяродзьдзя, ніякія сапраўдныя зьмены з краіне ня будуць магчымыя.
[ 29/05/2006 18:35 ]
Паважаны Валер, на тваю думку, што за з'ява такая - Лукашэнка і лукашызм, гэта заканамерная з'ява ці не, гэта медычнае адхіленьне ці праява прадуманнага арга- нізаванага злачынства, як абгрунтаваць дзеяньні халуёў і выканаўцаў гэтага зла, бо сярод іх - нашыя грамадзяне і шмат хто з іх мае вышэйшую адукацыю і вельмі добра разумеюць, куды мы крочым на чале з галоўным злачынцам ? Дзякуй. Туравец Віктар з Францыі.
Я б сказаў так – пытаньні, адкуль пайшоў Лукашэнка і чаму ў нашым грамадзтве існуе забарона ператварэньня несьвядомых беларусаў у беларускамоўных з разьвітай нацыянальнай сьвядомасьцю (апошніх прадукуюць ня школа, войска і дзяцячы сад, а ўнікальныя зьбегі акалічнасьцяў), для мяне асноўныя пытаньні беларускай філязофіі.

Адказаць на іх немагчыма, калі зьбівацца на прапагандысцкую рыторыку і публіцысцкія штампы. Ужываючы вашу тэрміналёгію, адказаць на гэтыя пытаньні, па-мойму, таксама няма шанцаў.

Лукашэнка ня быў найгоршым кандыдатам падчас прэзыдэнцкіх выбараў 1994 г. Палітыкі падобнага кшталту (як Ле Пэн у Францыі ці Анджэй Лепэр у Польшчы) робяць грамадзтву сур’ёзную паслугу: яны паказваюць, што з такім грамадзтвам нешта ня так, што яго падточвае значная сацыяльная паталёгія. Трэба належнае гэтаму чалавеку: яму хапіла сілы і рашучасьці зрабіць многае з таго, што сядзела ў галовах многіх партыйна-гаспарадчых дзеячаў. Лукашэнка зрабіў тое, што значна больш бяздарна зрабілі б Дубко, Новікаў ці Кебіч. Мяне вельмі цешыць, што ў выніку зробленага Беларусь узроўнем дэмакратычных свабод апынулася на ўзроўні афрыканскіх краін.

Каб скончыць пра Лукашэнку: яе пасьлядоўнасьць і рашучасьць, на мой погляд, бярэ пачатак з таго, што яму давялося зрабіць свой фаўстаўскі выбар: што больш каштоўнае, пільнаваць дух дэмакратычных свабод або “накарміць народ”, забясьпечыўшы больш-менш справядлівае разьмеркаваньне дзяржавай наяўных рэсурсаў? Кіраваць краінай уручную нейкі час сапраўды можа даць большы эканамічны эфэкт, чым пры дапамозе складанай сыстэмы стрымак і супрацьваг. Нямногія, здаецца, усьведамляюць, што цаной прыняцьця Беларусі дэмакратычнай мадэлі заходняга тыпу ізноў будзе зацяжны эканамічны крызіс, рэзкае расслаеньне грамадзтва і зьмяншэньне яго дабрабыту. Каб гэта вытрымаць і не скаціцца назад у аўтарытарызм, грамадзтва павінна праявіць сьвядомую волю.

Па маіх адчуваньнях, недзе з 1998-1999 рэжым Лукашэнкі канчаткова стаў рэакцыйным. У 1998 можна было яшчэ прыйсьці з вуліцы і зарэгістраваць “ARCHE”. У 2000 г. можна было без праблем запісацца на прыём да міністра Падгайнага – ён пры сустрэчы падаваў руку. Цяпер міністар Русакевіч, здаецца, сам наведнікаў асабіста не прымае, а на ўваходзе ў Міністэрства інфармацыі паставілі дзядзю, якія доўга запісвае, хто ты, адкуль і навошта ты прыйшоў.

[ 29/05/2006 18:36 ]
Спадар Валер, ці ня лічаце Вы, як спецыяліст у гісторыі нацыяналізму, што надышоў час рэабілітаваць гэты тэрмін -- "нацыяналізм", што вызначэньне "нацыяналіст" павінна пазбыцца нэгатыўнага адценьня, як напрыклад, "лібэрал" ці "сацыял-дэмакрат". Перафразуючы словы Горкага, "нацыяналіст -- гэта гучыць годна!". Беларускі нацыяналіст.
Паняцьце “нацыяналізм” мае злавеснае адценьне толькі ў перадачах беларускага радыё і тэлебачаньня і падобных СМІ. Ува ўсім сьвеце яго значэньне такое ж нэўтральнае, як “марфэмны стык”. Але вы хочаце не рэабілітацыі, а глярыфікацыі. А гэта ўжо не пытаньні не навукі, а масавай псыхалёгіі.

Слова “нацыяналіст” у нас будзе гучаць горда, калі нацыяналісты нарэшце перастануць захапляцца самімі сабой (маўляў, нягледзячы на прарасейскі рэжым, мы час ад часу гаворым па-беларуску і выходзім на вуліцу з нацыянальнымі сымбалямі), а зробяць нешта такое добрае, каб усе людзі заўважылі – дрэўца пасадзяць, аліямпіяду выйграюць, Эвэрэст пакораць.

[ 29/05/2006 18:37 ]
Чаму ў вашым часопісу практычна нічога няма на тэмы навейшай гісторыі Беларусі?
Чытайце нас часьцей, падпісвайцеся на наступныя нумары “ARCHE”, вам адкрыецца бліскучы матэрыял з найноўнай беларускай гісторыі. У жнівеньскім нумары будзе адна абсалютна сэнсацыйная публікацыя.

У вашым пытаньні ёсьць і другое вымярэньне. Улада цяпер забараняе прафэсійным гісторыкам і палітолягам прафэсійна дасьледаваць найноўшую гісторыю Беларусі, і “ARCHE” робіцца закладнікам такой сытуацыі. Мя друкуем факты, але рэдка аналізы і пагатоў сынтэзы. І за кожную такую публікацыю можна заплаціць вялікую цану ў выглядзе падатковых праверак, папярэджаньняў і іншых запалохваньняў.
[ 29/05/2006 18:42 ]
Раней Вы заўжды падпісваліся Валерка Булгакаў. Цяпер -- Валер. Гэта сталеньне, зьмен іміджу, адмаўленьне беларускіх "народных" формаў імён? Janka
Гэта адмаўленьне беларускіх народных формаў імён, Янка.
[ 29/05/2006 19:50 ]
Dobry Dzien, spadar Valer. Skazycie kali laska, sto dla vas zjaulajecca sensam zyccia. Alena, Miensk
Захаваць тоеснасьць з самім сабой.
[ 29/05/2006 20:57 ]
Такое ўражаньне, што АРХЭ моцна здэградаваў, як і НН. Тая стала баявой ўлёткай (На лістоўках партыя пісала!), а АРХЭ - клюбам палітолягаў, заклапочаных хістаньнем рэйтынгу нейкага палітыка на 0,001%. Так нядоўга і зусім на маргінэз беларускага грамадства скаціцца. Ці ня час зразумець, што ўжо існуе адукаваны і выкшталцоны чытач, у якога не два гарба, патаму што жызьнь барба? Ці ня час даць такому чытачу тое, што яму трэба: літаратуру, мастацтва, гісторыю, філязофію, як раней, а не проста спжэкуляцыі палітолягаў? А так і старамодны "Дзеяслоў" вас хутка паб'е!
Такое пытаньне ўзьнікае а) ад таго, што асоба, якая яго задала, не чытае “ARCHE” рэгулярна; б) ад таго, што яна ня здольная адрозьніць паліталёгіі ад сацыяльнай філязофіі, культурнай антрапалёгіі, тэорыі нацыятварэньня і нацыяналізму і пад. У “ARCHE” штонумар пад паліталёгію ў найлепшым выпадку 15-20 % плошчы адводзіцца.

Відаць, сапраўдным матывам задаць такое пытаньне была палітызаванасьць нашага часопісу. Так, сапраўды, “ARCHE” стараецца апэратыўна адгукуцца на зьявы і падзеі, якія прадукуе беларуская палітычная, культурная і навуковая прастора. Але хіба гэта кепска? Годзе рабіць выгляд, што мы існуем у вечнай прастрацыі!

Крэн у бок паліталёгіі, сацыялёгіі або дасьледаваньняў нацыі і нацыяналізму, які назіраецца пару апошніх год у “ARCHE”, тлумачыцца тым, што ў цяперашняй Беларусі гэтыя дысцыпліны могуць падтрымліваць сваё існаваньне толькі дзякуючы незалежным СМІ. Вынікі іх дасьледаваньняў могуць уплываць на масавую сьвядомасьць, таму ўлада, ня могучы скасаваць наагул, спрабуе абкласьці ўсялякімі абмежаваньнямі.

І апошняе. Сказаць папраўдзе, што б ты ні выдаваў цяпер па-беларуску ў часопісным фармаце – літаратуру, мастацтва ці мовазнаўчыя студыі – ты ніколі ня здолееш перакрочыць адзнакі 1000-1500 чыстых продажаў. Большую аўдыторыю беларуская культура пакуль не стварыла. Дык ці варта распыляцца, друкуючы беларускую літаратуру, як гэта робіць дзясяткі іншых выданьняў, ці такі шукаць сваю ўнікальную нішу, якую апрача твайго выданьня няздольны заняць ніхто?
[ 29/05/2006 21:31 ]
Чаму не выкарыстоўваецца на ўсю моц інтэрнэтная кампанэнта АРХЭ? Пры нават невялічкай раскрутцы гэта мог бы быць вельмі папулярны рэсурс. Трэба толькі дадаць інтэрактыўнасьці (камэнтары, форумы) і трошкі заняцца вэб-рэклямай. А патэнцыял для папулярызацыі, мне думаецца, вельмі высокі. Ці ёсьць пляны разьвіцьця вэб-сайту?
Форум на сайце “ARCHE” (http://arche.bymedia.net) ёсьць ужо некалькі месяцаў. Але навошта разьвіваць інтэрнэт-сайт, калі перад намі стаіць задача дабіцца росту продажаў папяровага “ARCHE”? А бяз продажаў “ARCHE” на паперы разьвіваць сайт “ARCHE” ў інтэрнэце няма як. Нашы людзі вельмі хітрыя, калі можна нешта ўзяць “на дурняк”, то плаціць за гэта яны лішні раз ня будуць.

Да слова сказаць, на сайце стандартнага заходняга інтэлектуальнага часопісу толькі зьмест бясплатны. За любы тэкст трэба плаціць.
[ 29/05/2006 22:11 ]
Хто для вас узоры ў навуцы, выдавецкай справе, палітыцы, жыцьці?
З апошнія дзесяць гадоў два чалавекі крута зьмянілі маё жыцьцё. Сьпярша Андрэй Дынько падставіў плячо і выдаў першы нумар “ARCHE”. Пасьля ён вучыў мяне рэдагаваць тэксты. Дзякуючы яму я таксама зразумеў, што такое добры літаратурны пераклад.

А кіеўскі філёзаф Аксана Забужка прымусіла мяне зразумець, што такое навука. Раней я меркаваў, што навуковая праца – гэта імпрэсія-кампіляцыя на падставе раней выдадзеных працаў. Пасьля яе трохгадовай апекі для мяне стала ясна, што навука – гэта пошук новых бачаньняў і разуменьняў тэмы, якую ты дасьледуеш.
[ 29/05/2006 22:49 ]
Спадар Булгакаў, а ці валодаеце вы нейкая статыстыкай, якія матэрыялы часопісу карыстаюцца найбольшай папулярнасьцю сярод чытачаў. Дзякуй. Ігар зь Менску
Найбольш папулярныя матэрыялы, як гаворыць рэсурс akavita.by, тычацца бягучых актуаліяў. Абсалютнымі лідэрамі з гледзішча папулярнасьці былі сёлетнія круглыя сталы, апублікаваныя ў “ARCHE”, аналітыка Віталя Сіліцкага і публіцыстыка Пётры Рудкоўскага.

Далей папулярнасьцю ідуць публікацыі на тэмы гісторыі. Асабліва мілая нашым чытачам сёлета была балцкая тэма.
[ 30/05/2006 00:08 ]
Чаму Вы з Дыньком закінулі літаратуру (то бок уласную творчасьць)? Атрымлівалася сьмешна. Т.
Не было зваротнага водгуку. Вы, можна сказаць, першая асоба, якая з нас пасьмяялася.
[ 30/05/2006 07:36 ]
якре вучонае званне мае Лукашенка и кали атрымау.
Спытайцеся ў Лукашэнкі.
[ 30/05/2006 10:16 ]
Назавіце дзясятку найвялікшых беларускіх інтэлектуалаў ХХ стагодзьдзя, калі ласка. І -- калі гэта ёмка -- такую ж дзясятку нашага часу. Дзякуй.
Першая дзясятка

• Вацлаў Іваноўскі
• Іван Луцкевіч
• Антон Луцкевіч
• Язэп Лёсік
• Ігнат Канчэўскі
• Браніслаў Тарашкевіч
• Аляксандар Цьвікевіч
• Адам Станкевіч
• Ян Станкевіч
• Антон Адамовіч
• Юры Туронак

Другая дзясятка

• Ян Максімюк
• Алег Латышонак
• Віталь Сіліцкі
• Генадзь Сагановіч
• Андрэй Дынько
• Ігар Бабкоў
• Андрэй Казакевіч
• Пётра Рудкоўскі
• Сяргей Дубавец
• Юры Дракахруст
[ 30/05/2006 12:44 ]
як можна запрасіць рэдактараў Архэ на сустрэчу з чытачамі? Ці можаце вы прыехаць у невялікі горад?
Можам, калі там ёсьць нашы чытачы. Наш часопіс часам складаны для разуменьня, таму поўныя залі мы зьбіраем толькі ў абласных цэнтрах. У райцэнтрах і мястэчках на сустрэчы з намі прыходзіць як найбольш 25-30 чалавек.

E-mail, празь які можна зьвязацца, analityka@yahoo.com. Чакаю вашага ліста.
[ 30/05/2006 13:37 ]
Валер, як вы лiчаце, цi аб'явiць Лукашэнка рэферэндум аб аб'днаньнi з Расеяй? Магчыма лi рэвалюцыя на хвале гэтай "падзеi"?
Не аб’явіць. Дык што рэвалюцыі пакуль ня будзе.
[ 30/05/2006 13:41 ]
Калi мы пераможам дактатуру i уступiм у Эуразьвяз? Дайце прагноз.
Скажу адно: перамога дыктатуры ня будзе роўная ўступленьню ў Эўразьвяз. У гэтую арганізацыю Беларусь уступіць толькі пасьля ўступленьня туды Ўкраіны.
[ 30/05/2006 14:44 ]
Дзень добры, Валер! Дзякуй Вам вялікі за плённую працу, за ARHE! Цікава якую палітычную плынь Вы падтрымліваеце? 1. Беларуская Салідарнасць - КХП_БНФ - Зянон Пазняк; 2. Усе часова-псеўда Аб'яднаныя - Мілінкевіч + Лябедзька і інш. 3. альбо нешта + нехта іншае З Павагай, Кастусь
Я прытрымліваюся правых палітычных поглядаў. Каб жа я жыў у ЗША, я прагалаваў бы за Буша, а не Керы на апошніх прэзыдэнцкіх выбарах. У 1994 г. я галасаваў за Зянона Пазьняка, у 2001 – за Ганчарыка, сёлета – за Мілінкевіча.

Зь беларускіх палітыкаў мне найбольш блізкі, з шмалікімі агаворкамі, Мілінкевіч. На жаль, у Беларусі пакуль адсутнічае моцная палітычная постаць, якая б пасьлядоўна адстойвала ідэі лібэральнага нацыяналізму, якія я разьдзяляю. За такую постаць я б аддаваў свой голас без усялякіх агаворак.
[ 30/05/2006 15:31 ]
Dear Mr. Bulhakau, I have been following some of your publications and interview. Youu seem to be quite different from other independent authors in evaluation of Lukashenka's achievemnents. Can you please clarify what positive effects Lukashenka's government has so far had on independent Belarus? And who can become Belarus's next president? Petr Daviduk, Canada
Лукашэнка сваёй палітыкай зруйнаваў адзін з асноватворных мітаў каляніяльнага мысьленьня пра Беларусь: маўляў, Беларусь такая бедная і ўбогая, што не ўваходзячы ў склад Расеі, яна ня можа выжыць. Цяпер узровень жыцьця ў Беларусі нічым, бадай, ня горшы, як у Расеі, а якасьць жыцьця па шэрагу паказьнікаў можа нават лепшая.

Пры Лукашэнку існуюць нацыянальная пашпарты, армія, суды, міліцыя, пасольствы і іншыя інстытуты, якія фармуюць нацыянальную ідэнтыфікацыю.

Нарэшце, пры Лукашэнку у масавай сьвядомасьці адбыўся крэн у бок незалежнасьці: калі цяпер правесьці свабодныя выбары, сілы, якія выступалі за аб’яднаньне з Расеяй, наўрад ці набралі б многа галасоў.

Адным словам, лукашэнкаўскі эпізод беларускай гісторыі паказаў, што жыць у невялікай краіне, геаграфічна разьмешчанай у Эўропе, ня менш, а можа нават больш камфортна, чым у вялікай імпэрыі.

Калі выбары наступнага прэзыдэнта Беларусі адбудуцца ў выніку натуральнай эвалюцыі цяперашняга рэжыму, а ня нейкіх вонкавых катаклізмаў, на зьмену Лукашэнку прыйдзе новы Кебіч ці Дземянцей, інакш кажучы, чалавек з вышэйшых эшалёнаў улады.

Трэба сказаць, што Лукашэнка адмыслова аслабляе намэнклятурную эліту (у ёй не павінна быць ніякіх яму канкурэнтаў). Таму яго намэклятурны пераемнік наўрад ці будзе моцным палітыкам, здольным гнуць сваю лінію нягледзячы на ні што. Калі ў 2001 пасьля выбараў няўзнак сеў Леанід Калугін, эліце быў дадзены сыгнал, што канкураваць у публічнай прасторы зь дзейным прэзыдэнтам – злачынства. Сёлета такіх сьмельчакоў ужо не было. Значыць, сярод цяперашняга кіраўніцтва краіны няма моцных публічных палітыкаў (апрача аднаго добра ўсім вядомага) і сыстэма ўлады зможа перамагаць грамадзянскую супольнасьць толькі пры дапамозе адміністрацыйнага рэсурсу. А пры больш-менш справядлівай палітычнай канкурэнцыі ён не заўжды працуе.

Зыходзячы з гэтай лёгікі, шанец для дэмакратычнай трансфармацыі Беларусі зьявіцца толькі тады, калі гэты Лукашэнкаў пераемнік акажацца дастаткова бяздарным, каб выклікаць глыбокую сацыяльную напружанасьць і прайграць пасьля генэральную бітву за ўладу.
[ 30/05/2006 15:31 ]
Прывітанне,Валер!У сувязі са складанасцямі друку на белмове для пачынаючых літаратараў,ці не варта стварыць даступны сайт кшталту расейскага proza.ru ,каб кожны жадаючы мог творча выявіцца на роднай мове.А то да прыкладу на сайце litara.net даступны толькі форум.Андрэй.
Стварыць варта, толькі цалкам самастойна, не пытаючыся ласкі і грошай дарослых дзядзькоў.
[ 30/05/2006 15:54 ]
Прывітанне Валер, ці мог бы ты распавесці пра планы Архэ на будучыню? Як, у якім накірунку ты бачыш яго магчымае развіццё? Што будзеце рабіць калі будзе прынята рашэнне аб забароне друку і распаўсюду? Ігар (Гародня)
Плян на будучыню – утрымаць цяперашнюю штомесячную рэгулярнасьць выхаду, прыцягваць новых аўтараў у часопіс і супрацоўнікаў у наш калектыў.

“ARCHE” ў сваім цяперашнім выглядзе цяпер дасягнуў амаль верхавіны сваіх магчымасьцяў. Паляпшаць можна найперш якасьць тэкстаў і дызайн самога выданьня.

Хачу сказаць, што па маіх інтуіцыях нас наўрад ці зачыняць да наступных прэзыдэнцкіх выбараў. А калі зачыняць, гэта будзе дыягназ для сёньняшняга рэжыму, стратэгічную небясьпеку для якога, як выявіцца, уяўляюць выданьні з накладам, меншым за 1000 асобнікаў.

Я не баюся закрыцьця “ARCHE” – яго пэрсанал знойдзе сябе ў аналітыцы, літаратуры, палітыцы, навуцы ці дзе-небудзь яшчэ.
[ 30/05/2006 15:56 ]
Як вы бачыце далейшае развіццё ARCHE зараз, у паслявыбарчы перыяд? Па моему, літаратурная і аналітычная часткі выданьня спалучаюцца даволі фармальна. Як на маю думку, яны адрасаваныя розным чытачам. Ці не існуе думкі паменьшыць палітычную ангажаванасць часопіса, ставіць меньш аналітычных і злабадзённых матэрыляаў, а больш тэкстаў з гістарычнага і культуралагічнага шэрагу? Альбо плануеце застацца часопісам для найбольш прадвінутых апазыцыянэраў? чытач
Немагчыма рабіць штомесячны часопіс, робячы выгляд, што ўсё, што адбываецца вакол нас, нас ня тычыцца. Мы пішам пра пра тое, што баліць. Нам баліць, што мы жывём ува ўмовах дыктатуры і зьнішчэньня нацыянальнай культуры, мы пра гэта і пішам. Калі сытуацыя пераменіцца, будзем пісаць пра перамены.

“ARCHE” – не часопіс для найбольш прадвінутых апазыцыянэраў. Акурат апазыцыйная гвардыя “ARCHE” не чытае, у чым з радасьцю мне пры нагодзе прызнаецца. Гэта часопіс для гуманітарнай эліты, якая ня мае асаблівай патрэбы ў элемэнтарным асьветніцтве, г.зн . у “тэкстах з гістарычнага і культуралагічнага шэрагу”.
[ 30/05/2006 17:50 ]
Vitaju,Valer. Niama lepszaha inteletualnaha adpaczynku czym samotny vieczar,dobraja harbata i czasopis "Arche"...dziakju;)Skazycie, ci na Vaszuju dumku, szmat ahulnaha pamiz nacyjanalizmam XIX st. u Europie i nacyjanalizmam XXI st. u Bielarusi? Kali naszaje nacyjanalnaje adradzennie pryviadzie da stvarennia nacyalnaj dziarzaunasci? Na shledanou, Nasta
Парадокс нашай сытуацыі ў тым, што беларусы атрымалі дзяржаўнасьць, але ня здолелі пабудаваць нацыі. Эўрапейскія нацыяналізмы, пра якія вы пішаце, стартавалі на рубяжы XVIII і XIX ст., беларускі – амаль на сто гадоў пазьней. Пытаньне, ці здолеюць беларусы пабудаваць сваю нацыю, застаецца адкрытым. Адказ на яго залежыць у тым ліку ад нашай энэргіі і ахвярнасьці.
[ 30/05/2006 18:16 ]
Калі параўнаць раньні "АРХЭ" зь цяперашнім, то заўважна, што ён стаўся грамадзка-палітычным, аналітычным, больш складаным для ўспрыняцьця. На якога чытача арыентуецца сёньня Рэдакцыя і ці няма намераў вярнуцца ў нейкім сэнсе да ранейшага фармату. Дзякуй. Ян Ч-н.
Раней “ARCHE” арыентаваўся больш на інтэлектуальную і літаратурную моду, цяпер – больш на інтэлектуальныя праблемы, важныя для беларускага мысьленьня. Нас чытаюць тыя, для каго гэта важна.

Сам паварот у гэты бок стаў магчымым у выніку расшырэньня рынку беларускамоўных выданьняў – калі на яго прайшоў незалежны “Дзеяслоў”, мы пачалі друкаваць толькі такія літаратурныя тэксты, якія з пэўных прычын ня могуць зьявіцца ў іншых выданьнях
[ 30/05/2006 18:27 ]
Прывітаньне Валер! 1) Ці справядлівым будзе цьверджаньне, што сучасная Рэспубліка Беларусь ёсьць у большай ступені ўвасабленьнем праекту Лукі Саланевіча, а не братоў Луцкевічаў? 2) Чаму рэанімацыя "западно-руссізму", якая адбываецца сёньня, амаль не суправаджаецца вяртаньнем "героеў" гэнае плыні ў сучасны ідэалягічны кантэкст? Дзякуй. Сяргей Балахонаў
1. Іван Саланевіч ня марыў пра незалежную Беларусь і ня меў такога праекту. Ён марыў пра тое, каб яна хутчэй задушылася ў братніх абдоймах Расеі.

Браты Луцкевічы знайшлі ў сабе мужнасьць заявіць перад асноўнымі акторамі міжнароднай палітыкі, што Беларусь хоча быць незалежнай краінай. Сучасная Рэспубліка Беларусь паявілася на палітычных мапах сьвету не апошнюю чаргу дзякуючы гэтаму высілку волі.

2. Сучасны рэжым аднавіў не "западно-руссізм", а грувасткую сыстэму культурнага апартэіду і моўнай дэскрымінацыі, якая склалася ў краіне пачынаючы за 30- х XX в. "Западно-руссізм" узьнік тады, калі беларускага нацыяналізму яшчэ не існавала і ўвогуле адмаўляў беларускай мове ў праве на існаваньне. Цяперашні рэжым гэтага ня робіць. ён разьдзяляе беларускі сьвет на “чорную”, архаічную культурную прастору сельскай мясцовасьці, дзе правадное радыё, мясцовая прэса і нават дзе-нідзе школы працуюць на беларускай мове, і “белую”, цывілізаваную культурную прастору гораду, дзе ўсё мае быць па-расейску. Чытайце Цьвікевіча.
[ 30/05/2006 22:39 ]
Шагоўны спадар Булгакаў! Пытанне Вам як даследчыку еўрапейскага нацыяналізму. У чым ёсьць галоўнае адрозненне бел. нац. адраджэння ад, скажам, чэскага ці мад'ярскага ў 19-20 ст.? Ці не позна ўжо спарабаваць "будаваць нацыю" у час глабалізацыі і касмапалітызму? Дзякуй, Уладзімер Валах.
Не адны беларусы "будуюць нацыю" ў часе глябалізацыі. Гэта ўнікальны выпадак для Эўропы, але, можна сказаць, норма для неэўрапейскіх грамадзтваў. Калі нам ня ўдасца збудаваць сваю нацыю, то нічога страшнага ў гэтым таксама ня будзе. Шмат якіх этнічным групам гэта не ўдалося.
[ 30/05/2006 23:20 ]
Чаго Вам не хапае ў беларускім сэгмэнце інтэрнэту? Андрэй
Свабоды.
[ 31/05/2006 00:25 ]
Валер, 1) на вашу думку, ці і наколькі прывід “аншлюсу” наганяе нацыяналістычныя настроі ў беларускім грамадзтве? Асабліва цікавыя ў гэтым пляне настроі кіруючай эліты. Ну, а калі такія настроі заўважаюцца, дык якія магчымасьці “сустрэчы” нацыяналістаў-культурных адраджэнцаў і нацыяналістаў-дзяржаўнікаў (нагадаю, што да гэтых апошніх вы залічваеце і Лукашэнку); 2) як вы бачыце будучыню і пэрспэктывы дэмакратычнай кааліцыі? Магчымую ролю ў гэтым Казуліна? 3) Апошнім часам вам прыходзілася выступаць з крытыкай расейскамоўных лібэралаў у абароне “нацыянальнага праекту”. Але вам даводзілася выступаць таксама з крытыкай некаторых вэрсіяў белар. нацыяналізму. А калі б у гіпатэтычным парлямэнце вам прыйшлося б выбіраць паміж расейскамоўнымі лібэраламі і, скажам, пазьнякоўскім БНФам, каму б вы аддалі перавагу? Дзякуй. Пятро Рудкоўскі
1. Мая ацэнка Лукашэнкі як нацыяналіста была памылковай. Насамрэч стойкае непрыняцьце нацыянальных вартасьцяў, асабліва нэўратычнае выцясьненьне ім беларускай мовы за межы публічнай прасторы паказвае, што яго палітычная пазыцыя больш архаічная і кансэрватыўная. Найбліжэйшы аналяг сучаснай Рэспублікі Беларусі ў эўрапейскай палітычнай прасторы – гэта абсалютысцкія манархіі, якія перажылі крах на кантынэнце цягам XVIII, XIX і XXст.

Апрача ўплыву каляніяльнай спадчыны, нацыя (нацыянальная вартасьці, перш за ўсё мова) не прымаюцца Лукашэнкам таму, што яна выступае дзейнаснай альтэрнатывай для ідэнтыфікацыі грамадзян, альтэрнатыўным полюсам грамадзкай ляяльнасьці. Падобна абсалютысцкім манархам, Лукашэнка патрабуе ад народу пакланеньня і ідэнтыфікацыі зь дзяржавай, г.зн. з матэрыяльным выражэньнем свайго праўленьня (і тым самым з самім сабой) коштам аслабленьня або прафанацыі ўсіх альтэрнатыўных цэнтраў ідэнтыфікацыі. Інакш кажучы, у Беларусі па лёгіцы ўлады народ існуе для таго, каб узмацняць уладу, якая блякуе любыя значныя магчымасьці нацыятварэньня. У эўрапейскіх грамадзтвах, наадварот, дзяржава – усяго толькі інструмэнт нацыянальнага разьвіцьця. У Эўропе цяпер бадай ужо няма народаў, якія як у Беларусі фармуюцца мэханічным аб’яднаньнем насельніцтва зьверху: там існуюць нацыі, чальцы якіх валодаюць устойлівым кансэнсусам што нацыянальных вартасьцяў.

Таму сустрэча нацыяналістаў з Лукашэнкам немагчымая. Гэты чалавек заслужыў, каб зь ім гаварылі ягонай мовай і дзейнічалі ў дачыненьні да яго ягонымі ж мэтадамі.

2. Крытычная ўмова посьпеху дэмакратычнай кааліцыі ў Беларусі – апора на рэсурсы беларускага бізнэсу і адмова ад папулісцкай рыторыкі, заснаванай на абяцаньнях павышэньня дабрабыту. Як на мяне, 19 сакавіка на плошчы было б вобмаль народу, калі б на месцы Мілінкевіча аказаўся бесхрыбетны лібэральны папуліст. Пра пэрпэктывы Казуліна можна будзе гаварыць пасьля яго вызваленьня.

3. І расейскамоўныя лібэралы, і пазьнякоўскі КХП БНФ выклікаюць у мяне прыкладна аднолькавыя пачуцьці. Я буду галасаваць супраць іх.
[ 31/05/2006 09:46 ]
Уважаемый Валерий! Какие белорусские журналы Вы бы порекомендовали начинающему писателю для того, чтобы размещать в них свои рассказы (жанр, скажем так условно, современная городская проза на русском языке)? Есть ли такие издания в Беларуси? Какова их редакционная политика? Как пробиться талантливой молодежи? С уважением, Дмитрий
Дарагі Дзьмітры, зьвярнецеся ў Саюз беларускіх пісьменьнікаў. Раю вам не пісаць на расейскай мове, бо гэта малапэрспэктыўна і мала каго чапляе.
[ 31/05/2006 10:34 ]
Vozmozschen li perevod na belaruskij jazyk M Heidegger Zein Und Zeit v budushem? Haddamer
Калі вы думаеце, што беларуская мова ня вынесе такой нагрузкі, вы сур’ёзна памыляцееся.
[ 31/05/2006 11:00 ]
Спадар Булгакаў, ці ніколі не ўзьнікала жаданьня адысьці ад акадэмічнай публіцыстыкі й зрабіць глянцавы беларускамоўны часопіс для масы, што, на мой погляд, паспрыяла-б пэрспэктывам беларускай мовы ў грамадзтве?
Аднаго жаданьня мала. Патрэбны заходні капітал і высокая рэнтабэльнасьць выданьня. У нашых варунках бадай прасьцей зрабіць тэлеканал.
[ 31/05/2006 11:20 ]
Скажыце калі ласка, Валер, якія маркі аўтамабіляў Вам падабаюцца больш за ўсё?
Адзіная машына, якая ў мяне была (11 месяцаў) – дзесяцігадовы “Ford Scoprio”. Я яе прадаў 5 гадоў таму назад, і ежджу цяпер на ровары.
[ 31/05/2006 11:37 ]
Ці збываліся вашы ранейшыя палітычныя прагнозы? Якія? А як вы бачыце сытуацыю цяпер? Які лёс чакае Лукашэнку, Мілінкевіча, нашу краіну? Дзякую. Алекс.
Прагноз такі:
- Беларусь будзе незалежнай
- Лукашэнка ня здолее кіраваць краінай да свайго канца
- Мілінкевіча яшчэ больш палюбяць у эўрапейскіх сталіцах.
[ 31/05/2006 12:12 ]
Добры дзень, шаноўны спадар Булгакаў! Якія пляны мае рэдакцыя Архэ адносна далейшага фармату выдання, яго асноўнай тэматыкі? Ці будзе павялічвацца колькасьць матэрыялаў крытычна-паліталягічнакга кірунку або часопіс застанецца на пачатковых культурніцкіх пазыцыях? Ці вы мяркуеце і надалей спалучаць розныя тэматыкі? Мяркую, што ў зьвязку зь цяперашняй напружанай сытуацыяй, апошнімі падзеямі ў краіне, перавага будзе аддавацца актуальным пытаньням грамадзкага-палітычнага жыцьця. Ці не асьцерагаецеся Вы залішняй палітызацыі выданьня? Ці Вы лічыце гэта цалкам прымальнай тэндэнцыяй?
Палітызавананасьць “ARCHE” – палітызавананасьць рэактыўная. Пакуль дзяржава будзе палітызоўваць пытаньне нацыянальнай мовы, напрыклад, забараняць вышэйшую адукацыю, дакладныя навукі або FM-вяшчаньне на ёй, датуль гэтая тэма ня сыйдзе з нашых старонак. Пакуль у краіне ня будзе нармальнай палітычнай канкурэнцыі, будзе распальвацца антызаходняя ці антыўсходняя істэрыя і выводзіцца з-паза ўсякай крытыкі асоба прэзыдэнта, мы будзем лічыць сваім абавязкам пра гэта пісаць. Пакуль з экранаў тэлебачаньня на нас ліюцца рэкі хлусьні, нельга сядзець склаўшы рукі.

Стан прастрацыі і выпадзеньня з часу, у якім беларуская культура знаходзілся шмат дзясяткаў гадоў, нічога добрага для нацыі ня даў.
[ 31/05/2006 12:13 ]
Спадару Валеру, а ці ж узапраўды Вы валодаеце ўсімі мовамі, якія Свабода падае ў Вашай мінібіяграфіі? Ці гэта трэба чытаць так: на палове размаўляю (актыўнае валоданьне), на палове - магу чытаць (пасыўнае валоданьне)? Калі так, расшыфруйце. Цікава таксама, дзе й як Вы тыя мовы вывучалі, бо цяжка даць веры, нібы на філфаку БэДзеУ.
Так, рэдакцыя “Свабоды” троху прыхарашыла маё валоданьне мовамі. У маім CV, на аснове якога была зроблена даведка, значыцца:

Languages: Belarusian, Polish, Russian (fluent), German, English, Czech and Ukrainian (read and understand).

Нямецкую вучыў у школе, ангельскую і польскую – на курсах, украінскую – на вуліцах Кіева. Чэскую вучыў, перакладаючы эсэ Гавэла ў далёкім ужо 1996 годзе.

На ўсіх гэтых мовах, за выняткам чэскай, я здольны крышку гаварыць. Калі Бог дасьць, і маё валоданьне нямецкай ці ангельскай паправіцца: для гэтага досыць адбыць у любы заходні ўнівэрсытэт.

[ 31/05/2006 12:17 ]
Valeru, Иamu tak i nia vyjљaŭ zaplanavany koliњ numar ARCHE "Homaseksualizm, pradstaŭleny dla hieteraseksuaіaŭ"? A иy niama ŭ planach usio ћ zrabiж toj numar?
Не знайшлося цікавых аўтараў і тэкстаў.
[ 31/05/2006 12:19 ]
Иy raџviazaіasia nareљcie ŭ иasopisie pytaсnie karektury? bo litaralna kolki hod tamu na jaho skardzilisia litaralna ŭsie.
Вы купеце “ARCHE” і самі зрабеце выснову. А лепш падпішэцеся, пакуль на позна:
Падпісны індэкс 00345. Цана па падпісцы на 20 % меншая, чым у раздроб.
[ 31/05/2006 12:38 ]
Як Вы лічаце, якім чынам Пуцін будзе вырашаць сваю праблему трэцяга тэрміну?
Паводле маіх інтуіцыяў, Пуцін проста сыйдзе з прэзыдэнцкай пасады. Але я мала што цямлю ў расейскай палітыцы.
[ 31/05/2006 12:46 ]
Sp Bulhakau, vy shmat vuchylisia -- ci majece vy abaronenuju pracu i navukovuju stupen? Jak vy acenvaece uzroven belaruskih daslednikau u sfery vashaha intaresu? Jakija temy vam padajucca najbolsh cikavymi dlia raspracouki sennia -- u sense, najbolsh karysnyja dlia senniashniaj sytuacyji? Valzhyna
Я маю ступень кандыдата філязофскіх навук. Мой дыплём прызнаецца, напрыклад, у Польшчы, але не ў Беларусі, дзе трэба праходзіць пераабарону, на посьпех якой у мяне, бадай, няма шанцаў.

Дысэртацыю я бараніў за 2 дні да інаўгурацыі прэзыдэнта Юўчанкі, 21 сьнежня 2005. Таму Памаранчавую рэвалюцыю назіраў зблізку – можна сказаць на свае вочы.

Яшчэ пару гадоў назад тэорыяй нацыяналізму ў Беларусі прафэсійна ніхто не займаўся, і таму я быў вымушаны ад’ехаць у Кіеў. Што да беларускай гуманітарнай навукі, то яе стан у Беларусі нізкі. Можна сказаць, што моцная аўтарытарная ўлада можа існаваць коштам прафанацыі гуманітарнай навукі. Досыць глянуць, колькі працаў зь беларускай гуманістыкі перакладзена на заходнія мовы , каб зразумець, на якім дне мы сядзім.

Але патроху сытуацыя папраўляецца. Зьяўляюцца моцныя палітолягі, гісторыкі, сацыёлягі. Найбольш фатальная сытуацыя, як на мяне, зь беларускай філялёгіяй, мэтадалёгія, пазнавальны інструмэнтар і катагарыяльны апарат якой чакае рэвізіі.

[ 31/05/2006 12:48 ]
Дорогой Валер! Пишу из Киева, где компьютер упорно не хочет писать непонятные ему (белорусские слова), потому вынужден задать вопрос по-русски. Между нами десять лет разницы. Как правило, десятилетие -- это "шаг" между поколениями. Чем, по Вашему мнению, Ваше поколение интеллигентов отличается от предыдущего? Кого Вы считаете своими предшественниками? И есть ли в Беларуси собственная философская школа? С уважением Александр ФЕДУТА
Дзякую за цеплыню, спадару Аляксандру.

Той сэгмэнт пакаленьня, да якога я сябе залічаю, відаць, наглытаўся больш свабоды, чым людзі, якім цяпер за 40-х. Беларускае адраджэньне ў 1988-1995 гг. адчувалася найперш у Менску, і нам, менчукам, прасьцей было засвоіць яе рыторыку і мэтафізыку. Ну і нарэшце той парой пала жалезная заслона – першы раз я прыехаў у Польшчы ў 1988 г., калі мяса там было па картках. А ў ГДР я пабываў нават двойчы – у 1988 і 1989 гг.

Таму мы былі больш раскаванымі, нацыяналістычна настроенымі і празаходнімі.

Наконт папярэднікаў: сваіх папярэднікаў я адкрываў у менскіх бібліятэках. “Узвышша”, “Сакавік”, “Конадні” ўспрымаліся як мадэль для перайманьня, а з тэкстаў Яна Станкевіча ці Антона Адамовіча засвойваліся словы, якія пасьля ажылі ў “Фрагмэнтах” ці “ARCHE”.

Пра афіцыйную беларускую філязофію я нічога не магу сказаць, бо я ніколі ня быў інтэграваны ў яе інстытуты. Вучыцца мысьліць мне давялося ня ў Менску, а ў Кіеве. Тамтэйшая філязофская школа, у адрозьненьне ад беларускай, ніколі не была абласным атожылкам агульнарасейскай, таму вычыцца было чаму.
[ 31/05/2006 13:45 ]
какие проблемы вы испытываете сейчас в отношении с властями?
Папярэджаньні Мінстэрства інфармацыі, падатковыя праверкі як часопісу, так і яго супрацоўнікаў (і нават сваякоў супрацоўнікаў). Улада дае нам зразумець: мы ведаем, што з вамі ня ўсё чыста!

Апошняе папярэджаньне – за самавольную зьмену тэматыкі ў бок “масава-палітычнай” – нам далі 2 тыдні назад. Для гэтага Кніжная палата нават зрабіла спэцыяльную экспэртызы нумару 3 за гэты год. Здагадайцеся, што які тэкст там выйшаў за рамкі дазволенага!
[ 31/05/2006 14:46 ]
Asabista ja kinuu pisac' vershy/u shufljadu/,bo nemagchyma nidze nadrukavac'/paetu patrebna galosnasc'/.Mozha,spadar Valerka Bulgakau mae inshy pogljad? Slava.
Дарагі Слава, вы самі ўсё цудоўна сфармулявалі: беларуская паэзія за апошнія гады перажыла жудасную інфляцыю. Але што з таго сапраўдным талентам! Пішэце падарожныя нататкі, рэцэнзіі і эсэістыку, падступайцеся да асваеньня драматургічных жанраў і сьвет вас заўважыць!
[ 31/05/2006 14:54 ]
Спадар, Валер, Вы кіравалі часопісам "Фрагмэнты". Фрагмэнты чаго ці каго Вы зьбіралі? Цяперака Вы ачольваеце часопіс "Пачатак". Пачатак чаго ці каго Вы ачольваеце?
Я ня быў кіраўніком "Фрагмэнтаў", але як асоба, якая дачынялася пару гадоў да яго выхаду, магу сказаць, што назва перадавала намер яго стваральнікаў уводзіць у беларускі кантэкст фрагмэнты заходняга мысьленьня і даваць магчымасьць для публікацыі пакуль яшчэ вельмі разрозьненых, паміж собку нязьвязаных фрагмэнтаў мысьленьня беларускага.

Ствараючы “ARCHE”, мы меркавалі, што амбіцыя кожнага пакаленьня – закласьці пачатак для рэканструкцыі ранейшай нацыянальнай традыцыі і адначасова мадэрнізаваць яе, зрабіць сучаснай часу. Нам сёе-тое ўдалося: здаецца, пераклады заходняй гуманістыкі, якія друкуюцца ў “ARCHE”, высокай якасьці, а яшчэ пару дзясяткаў гадоў такой зьявы проста не існавала.
[ 31/05/2006 15:00 ]
Вы тут пішаце -- "што б ты ні выдаваў цяпер па-беларуску ў часопісным фармаце – літаратуру, мастацтва ці мовазнаўчыя студыі – ты ніколі ня здолееш перакрочыць адзнакі 1000-1500 чыстых продажаў." А як жа Быкаў? Здаецца, яго чыталі дзясяткі, а можа сотні тысяч?
Сачыце пільней за накладамі тоўстых беларускамоўных часопісаў і вам адкрыецца страшная карціна жудаснага крызісу беларускай культуры.
[ 31/05/2006 15:16 ]
Чаму вы дазваляеце Жукоўскаму на сваіх старонках бэсціць тых, хто стварае яркія творы?
Па-мойму, Даніла Жукоўскі – адзін з самых таленавітых беларускіх крытыкаў. Затыкаць яму рот – значыць, зьбядняць і так ня надта багатую беларускую культуру.

Праблем тут глыбейшая. Частка нашых пісьменьнікаў дагэтуль жыве ў “ружовым тумане”. Яна прывыкла да такога стану рэчаў, калі “свая” крытыка бывае толькі апалягетычнай.

Мы хочам паказаць, што часы зьмяніліся. Нельга пісаць як раней – інакш ніколі не разбурыць міт пра беларускую літаратуру, якая, як мне некалі сказаў галоўны рэдактар “Litaratury na swiecie” Пётар Сомэр, выклікае кепскія асацыяцыі. Мы знаходзімся ў такім адмежку культурнага часу, калі ад падмены літаратуры графаманіяй губляецца сацыяльная дынаміка і людзі перастаюць верыць у перамены.
[ 31/05/2006 15:18 ]
Чаму ў сьпісе найвялікшых інтэлектуалаў стагодзьдзя вы не называеце Купалы, Коласа, Быкава?
Таму што яны былі пісьменьнікамі і не працавалі ўва ўнівэрсытэтах.

Гэта цалкам па-савецку – блытаць культурныя іконы з прафэсійнымі навукоўцамі.
[ 31/05/2006 15:36 ]
Паважаны Валерый ! Да мяне па падпісцы прыйшоў апошні нумар з ненадрукаванай старонкай. Што рабіць ? Леанід
Зьвязацца з рэдакцыяй праз e-mail analityka@yahoo.com.
[ 31/05/2006 15:45 ]
Добры дзень, спадар Булгакаў! У нашым Віцебску часопіс ARCHE мае ня больш за два дзясяткі сталых чытачоў. Ці не плянуюцца якія захады дзеля папулярызацыі выдання, накшталт паездак па рэгіёнах, або, можа, зніжэння кошту на гэта выданне?
На жаль, наша сытуацыя такая, што мы будзем змушаная яшчэ болей падняць цану на нашу выданьне – магчыма, з другога паўгодзьдзя цана ўзраздроб аднаго асобніка складзе 6 тыс. руб. Іначай нам ня выжыць.

Летась мы былі ў Віцебску – cёлета таксама прыедзем, калі вы нас запросіце. Я вельмі люблю і даражу вашым горадам.

[ 31/05/2006 15:48 ]
Скажыце, калі ласка, каго з сучасных беларускіх пісьменьнікаў вы любіце чытаць не як рэдактар, а як чытач? Дзякуй.
У 1990 г., калі падчас уступных іспытаў у БДУ ў мяне спыталіся, хто з сучасных беларускіх пісьменьнікаў мне найбольш падабаецца, я адказаў: “Адам Глёбус”. Глёбус мне па-ранейшаму падабаецца, а чытаю я ў ахвоту бадай Хадановіча з Разанавым.
[ 31/05/2006 16:07 ]
Дзякуй за папярэднія адказы! Ці ў побытавым жыцьці вы карыстаецеся беларускай мовай? Што думаеце ўвогуле пра нашу моўную сытуацыю? Алекс.
Так, дома я гавару па-беларуску.

Нічога фатальнага ў нашай моўнай сытуацыі няма. На момант аб’яднаньня Італіі ў 1860-я гады на правільнай італьянскай мове гаварыла 2 % насельніцтва. У нас сытацыя куды лепшая.
[ 31/05/2006 16:40 ]
Мы заканчваем вэб-канфэрэнцыю. Усім дзякуй за ўдзел. Вэб-рэдактар
Дзякую за ўвагу. Буду ўдзячны кожнаму чытачу гэтага форуму, калі пасьля яго прачытаньня ён падпішацца наш часопіс (хаця б на адзін нумар).
 галоўная
 угару