 |
|
Аляксандар Рар
Аляксандар Рар – член Рады ў справах зьнешняй палітыкі Нямеччыны, дырэктар праграмаў Расеі.
Нарадзіўся 2 сакавіка 1959 года ў Тайбэі ў сям’і расейскіх эмігрантаў, скончыў Мюнхэнскі ўнівэрсытэт (краіны Ўсходняй Эўропы, паліталёгія), працаваў на Радыё Свабода. Быў неафіцыйным дарадцам Генэральнага сакратара Рады Эўропы. Аўтар кнігі “Уладзімер Пуцін. Немец у Крамлі” і сотняў публікацыяў. |
|
2003
2004
2005
2006 |
| [ 08/01/2007 18:30 ] |
| Как вы считаете, не пришло ли время для лозунга "За Союз без Лукашенко"? Какие перспективы будет иметь политик, подд, выдвинувший этот лозунг и пообещавший ввести российский рубль и продолжить углубление интеграции с Россией по всем направлениям? Белый Росс |
| Я думаю, што гэта вельмі цікавая пэрспэктыва. Сапраўды, калі б такі палітык зьявіўся б у Беларусі, то Расея ўспрыняла б яго зусім па-іншаму, чым Лукашэнку, у якога вельмі дрэнныя стасункі з Расеяй. Я ня думаю, што шлях да аб’яднаньня Беларусі і Расеі зачынены, што мэханізмы інтэграцыі ці рэінтэграцыі, паглыбленьня адзінай эканамічнай прасторы, ці мытнага саюзу, ці нават агульнай дзяржавы настолькі нерэальныя, але натуральна, што Расея з Лукашэнкам працаваць ня можа. Пытаньне толькі, дзе толькі ў нетрах улады такі чалавек можа зьявіцца. |
| [ 08/01/2007 20:50 ] |
| Что вы вкладываете в понятие "ренегат"? Насколько это понятие соизмеримо в вашими моральными убеждениями? |
| Я думаю, што гэта даволі важкае слова, і я яго ў палітычным пляне, у цывілізаванй дыскусіі не ўжываю. |
| [ 08/01/2007 22:18 ] |
| Як хутка ў Беларусі могуць адбыцца перамены ў палітычным жыцьці краіны і як яны будуць зьвязаны зь сёньняшнімі абставінамі з Масквой? Алесь Загорскі, Салігорск |
| Думаю, што сытуацыя можа вельмі хутка зьмяніцца, бо перад Беларусьсю, перад Лукашэнкам пытаньне пастаўлена рубам: або Лукашэнка ідзе на рэзкае збліжэньне з Расеяй і можа далей атрымліваць ад яе ўсю падтрымку, ільготныя цэны на энэрганосьбіты, і, можа быць, зможа захаваць сваю ўладу і недзе таксама й эканамічную сыстэму, якая даволі штучна разьвітая сёньня ў Беларусі, або другая альтэрнатыва – кінуцца ў абдымкі Захаду, але Захад прыме Лукашэнку толькі ў тым выпадку, калі ён пачне дэмакратызаваць свой рэжым, што фактычна азначае для Лукашэнкі адмову ад значнай часткі ягонай улады. Так што куды ні зірнуць, ён будзе вымушаны пазбаўляцца вялікай часткі сваіх паўнамоцтваў – ці ў дачыненьні да Расеі, ці ў дачыненьні да супрацоўніцтва з Захадам. У яго вельмі складаная сытуацыя, але я ўсё адно даволі крытычным момантам лічу той факт, што сёньня здаецца, прынамсі звонку, што лёс краіны зьвязаны з асабістым лёсам яе лідэра. Так не павінна быць, але так часта адбываецца ў гісторыі. |
| [ 08/01/2007 23:44 ] |
| Даўно ведаю цудоўныя прамовы Вашага Бацькі, і маў магчымасць ў нямеччне чуца Вашыя каментары. Таксама вышэйшы узровень!
Пытанне.
Калі маскоўскім браткам на чале з Вовай П. вырашыць кінуць канчаткова Луку, і накіраваць яго ў Гаагу. Ці Лука адмывае грошы Вове.
Дзякуй
Ю.Каліна |
Па-першае, удзячны за цёплыя словы, сапраўды, на перадачы майго бацькі на радыёстанцыі “Свабода” вырасла не адно пакаленьне, асабліва людзі, якія былі зацікаўлены рэлігійнымі пытаньнямі, вялікі дзякуй слухачу.
Я б гэтак рэзка не хацеў весьці палітычны дыялёг. Ня думаю, што Лукашэнка ў нейкім сэнсе ў бізнэсе наўпрост зьвязаны з Крамлём – я думаю, што гэта ня так, іначай зараз на баку Лукашэнкі не было б нэрвовасьці ў дачыненьні да Крамля, і гэтага канфлікту таксама не было б. Што да самой Расеі, то я лічу, што яна таксама зрабіла даволі вялікую стратэгічную памылку, калі ставіла ў апошнія гады толькі на аднаго Лукашэнку і грэбавала пошукамі іншай, больш памяркоўнай і для Расеі прымальнай фігуры ў самой Беларусі, а фігуры былі, нават сымбалічныя, такія як дачка Машэрава, але і іншыя кандыдаты, не абавязкова занадта празаходнія, якія, аднак, маглі б сапраўды больш адпавядаць вобразу палітыка, які хоча зьбліжацца з Расеяй. |
| [ 09/01/2007 00:03 ] |
| прывітаньне!
скажыце калі-ласка якая справа Нямеччыне да Беларусі???
дзякуй. |
| Пытаньне слушнае, Нямеччына вельмі дрэнна ведае Беларусь, і гэта выклікае шкадаваньне, бо ўсё-ткі віна Нямеччыны ў дачыненьні да Беларусі, што да гітлераўскага нападу на Савецкі саюз, ад якога Беларусь найбольш пацярпела з былых савецкіх рэспублікаў, павінна заўсёды быць у памяці нямецкага насельніцтва, гэтаксама як Галякост у дачыненьні да габрэяў. Я думаю, што гэты вельмі сумны і трагічны момант у гісторыі Нямеччыны і Беларусі ўсё адно можа прывесьці да таго, што абедзьве цяпер ужо незалежныя дзяржавы Эўропы знойдуць для сябе магчымасьць новага дыялёгу на карысьць новай эўрапейскай мірнай цывілізацыі, новага ўсясьветнага ладу. Трэба спадзявацца, што калі-небудзь і гэтая жудасная гісторыя сярэдзіны мінулага стагодзьдзя будзе не забытая, а будзе разглядацца ў Беларусі больш проста. Але думаю, што і Нямеччына, калі моцна крытыкуе Беларусь і яе лідэра за так званыя прабелы, памылкі і аўтарытарызм, павінна, часам, калі ўжо вельмі моцна крытыкуе Беларусь, азірацца на сваю мінуўшчыну. |
| [ 09/01/2007 00:33 ] |
| Как вы считаете, будет ли революция этой весной? Каким образом Европа будет поддерживать белорусский народ во время предстоящих мартовских событий? |
| Шмат залежыць ад таго, як вырашыцца цяперашні эканамічны канфлікт Расеі зь Беларусьсю. Калі Беларусь самаізалюецца, і эканоміка будзе паступова рабіцца ўсё слабейшай, і Лукашэнка будзе фактычна кінуты і Расеяй, і Захадам, то нельга выключыць любых палітычных паваротаў і пераваротаў у самой Беларусі. Нездарма беларуская апазыцыя, ці прынамсі яе частка, прывіталі падвышэньне цэнаў на газ для Беларусі – гэта менавіта тое, што часта казалі на Захадзе пра Беларусь, што калі пачнуцца санкцыі, калі краіну пачнуць ізаляваць, то Лукашэнка будзе вымушаны або цалкам сыходзіць у Расею, або здаваць свае пазыцыі. Цяпер Расея прымусіла Беларусь да ізаляцыі, пачынае націскаць на Беларусь нашмат больш рэзка, чым гэта быў калі-небудзь здольны зрабіць Захад, таму наступствы такога ціску Расеі на беларускую эканоміку будуць больш значныя, чым спробы Захаду зьмяніць рэжым Лукашэнкі ў Беларусі пасярэдніцтвам санкцый. |
| [ 09/01/2007 00:39 ] |
| Ваша оценка деятельности Александра Милинкевича как лидера дем. сил? |
| Шчыры і сумленны чалавек, але без усялякага палітычнага досьведу, чалавек, якому далёка да Юшчанкі. Будзе вельмі складана прыйсьці да ўлады, не пабыўшы перад гэтым на кіраўнічай пасадзе ці ня маючы такой харызмы, якую ў свой час набылі той жа Юшчанка ці Цімашэнка ў дні аранжавай рэвалюцыі. Я ня бачу ў ім будучага беларускага лідэра. |
| [ 09/01/2007 09:24 ] |
| Ці існуе верагоднасьць, што Беларусі увойдзе ў склад Расеі? Ад чаго гэта залежыць? Калі гэта можа адбыцца? |
| Я думаю, такое разьвіцьцё падзей нельга выключыць. З усіх былых савецкіх рэспублікаў, я кажу нават не пра беларускую эліту, а пра шырокі беларускі народ, у Беларусі да сёньняшняга дня існуюць найбольшыя сымпатыі да ідэі вельмі цеснага, як мага больш цеснага збліжэньня з Расеяй і нават інтэграцыі. Але такая інтэграцыя ня можа ажыцьцяўляцца элітамі, яна ўсё-ткі павінна атрымаць поўны вотум даверу праз рэфэрэндум у Беларусі і ў Расеі. Але калі такі рэфэрэндум будзе і эканамічная сытуацыя ў Расеі будзе лепшая, чым у Беларусі, а брама Беларусі ў Эўрапейскі зьвяз будзе зачыненая, я цалкам магу сабе ўявіць, што настроі беларусаў для ўзьяднаньня з Расеяй будуць мацнець. |
| [ 09/01/2007 09:25 ] |
| А якая верагоднасьць таго, што Лукашэнка павернецца да Эўропы, правядзе рэформы і папросіцца ў Эўразьвяз? ЭЗ гатовы даць яму гарантую недатыкальсьці? |
| Я думаю, што не гатовы, і Лукашэнка гэта ведае. Зноў-такі, нельга гэтага выключаць, у Беларусі ўсё магчыма, нельга выключаць, што Беларусь калі-небудзь увойдзе ў Эўразьвяз, але гэта будзе без Лукашэнкі. Нельга забывацца, што празь некалькі дзён пасьля развалу Савецкага саюзу на Захадзе было прынята лічыць, што менавіта незалежная беларуская дзяржава мае найбольшыя шансы далучыцца да Эўразьвязу яшчэ ў 90-я гады мінулага стагодзьдзя, як казалі тады. Сёньня Беларусь у хвасьце тых былых савецкіх рэспублік, наконт якіх ільга было тэарэтычна меркаваць, што яны будуць калі-небудзь прынятыя ў Эўразьвяз. Але зноў-такі, дзякуючы сваёй цывілізацыйнай скіраванасьці ў бок Эўропы, свайму вельмі адукаванаму насельніцтву і эўрапейскаму духу, зьмяшаньню эўрапейскай і славянскай культураў, дзякуючы свайму геапалітычнаму, геастратэгічнаму, геаграфічнаму становішчу, дзякуючы сваім эканамічным кантактам, якія могуць толькі расьці, Беларусь насамрэч зьяўляецца, прынамсі на паперы, той постсавецкай краінай, якая можа апынуцца ў цэнты эўрапейскіх інтэграцыйных працэсаў. Але без Лукашэнкі. |
| [ 09/01/2007 12:45 ] |
| Паважаны спадар Аляксандр! У сваіх мемуарах міністар замежных спраў Беларусі пачатку 90-х спадар Краўчанка сцвярджае,што Беларусь была запрошана у Эўразвяз,і калі б не прыход Лукашэнка,то мы былі б разам з краінамі Балтыі.Наколькі гэта праўдападобна.Ці вядома вам пра такія захады ў той час?І на вашу думку--мы больш атрымалі эканамічна (называецца лічба 50 міл'ярдаў даляраў заўсе гады ад расейскага боку),ці ўсё ж было б выгодней браць курс на Еўраінтеграцыю.Ва ўсялякім разе прынятыя нядаўна Балгарыя і Румынія мелі на той час значна горшыя паказчыкі за нас--і па сярэдняй зарплаце і па узроўні карупцыі.Дзякуй.Андрэй.Мінск. |
| Што да Румыніі і Баўгарыі, дый усіх балканскіх краінаў, якія напачатку 90-х гг. завязьлі ў вайне, то ўсё, што напісана Андрэем – гэта абсалютна слушна. Беларусь, як было сказана вышэй, мела найвышэйшыя шанцы з усіх савецкіх рэспублік далучыцца да Эўразьвязу. Але думаю, што цьверджаньне былога міністра Пятра Краўчанкі моцна перабольшанае. Мне не вядома, каб Беларусь была тады запрошаная ў Эўразьвяз, ён ня мог зрабіць тады такога запрашэньня ў дачыненьні да Беларусі, але былі сыгналы, што гэта магчыма ў выпадку, калі Беларусь будзе разьвівацца ў слушным рэчышчы, будаваць грамадзянскую супольнасьць, прававую сыстэму, падобную да эўрапейскай, прымаць эўрапейскія каштоўнасьці і празь лібэральна-эканамічную мадэль адбудоўваць сваю эканоміку. Калі б так было, я ўпэўнены, што Беларусь была б нашмат далей, чым яна сёньня, але ў пляне грошай я ня думаю, што Захад мог бы даць Беларусі тыя грошы, якія яна на працягу апошніх 15 гадоў наўпрост ці ўскосна атрымала ад Расеі. Усё-ткі Расея зрабіла ў эканамічным пляне вельмі шмат для таго, каб Беларусь да сёньня мела параўнальна добрую эканамічную сытуацыю. |
| [ 09/01/2007 12:49 ] |
| Господин Рар, насколько личныя взимоотношения между лидерами в Европе имееют значение для принятия решений -- или сначала принимаются решения, а потом выстариваются личныя отношения? И в этой же связи -- как вам видятся личныя отношения между президентами России и Беларуси?
Евгений Жарко, Минск |
| Ня думаю, што ў Эўропе існуюць масонскія лёжы, як гэта было якіх два стагодзьдзі таму, калі палітыкі знаёмяцца ў маладыя гады, а потым прасоўваюць адзін аднаго ўгару. Але ёсьць, сапраўды, партыйныя структуры, якія, як у Нямеччыне, насамрэч імкнуцца падтрымліваць маладых лідэраў, вывозяць іх за межы Нямеччыны, знаёмяць з калегамі з партыяў у іншых краінах. Таму сапраўды, эўрапейскія палітыкі пачынаюць даволі рана, але калі хто потым робіцца прэзыдэнтам, прэм'ер-міністрам – гэта, я думаю, абсалютная выпадковасьць. А потым, калі эўрапейскі палітык прыходзіць на самую вяршыню ўлады, ён проста абавязаны ў сёньняшніх умовах падтрымліваць самыя сяброўскія стасункі са сваймі калегамі, лідэрамі іншых эўрапейскіх дзяржаваў. Сёньня можна казаць пра тое, што ЭЗ – гэта будучая супэрдзяржава, дзе ўжо няма, як раней было, нацыянальных дзяржаў з нацыянальнымі інтарэсамі, а ў прынцыпе ўсе інтарэсы зьліваюцца ў агульнае эўрапейскае цэлае, і гэта абумоўлівае тое, што эўрапейскія лідэры шмат кантактуюць між сабой і ствараюць агульную ўнутраную і зьнешнюю палітыку Эўропы. |
| [ 09/01/2007 12:53 ] |
| Почему по вашему Евросоюз и ОБСЕ бессильны перед авторитарными лидерами типа Лукашенко и Милошевича (без Америки Милошевич был бы еше президентом). С Путиным ясно -- там хотя бы сила. А эти?..
Елена Георгиева, Гомель |
| Пытаньне -- што прапануецца? Я думаю, што Лукашэнка -- гэта не Мілошавіч. Сапраўды, Мілошавіча зьмясьціла НАТО пасьля таго як ён пачаў чыстку альбанцаў у Косаве. Лукашэнка ні на каго не нападае, ён не пагражае Эўрапэйскаму Зьвязу, таму пытаньне пра яго замену гвалтоўным шляхам не стаіць. А што датычна непрыманьня Лукашэнкі -- дык я ня думаю, што ён карыстаецца вялікімі сымпатыямі на Захадзе, але з другога боку.... Ні ў каго язык не паварочваецца яго параўноўваць з Гітлерам альбо з Пол Потам, ён не забівае свой народ. Гэта ўсё ж розныя формы аўтарытарнага праўленьня, ён канешне лічыцца парыяй у Эўропе, але да тырана яму яшчэ вельмі далёка, і ён такім, думаю, ніколі ня будзе. І яшчэ адзін важны момант, на які ў Эўропе нельга забывацца: не забудземся, што ўсё ж Лукашэнка карыстаецца дастаткова вялікай падтрымкай і сымпатыямі ў самой Беларусі. А супраць грамадзкай думкі ўнутры краіны, я думаю, наўрад ці што можна зрабіць звонку. |
| [ 09/01/2007 16:27 ] |
| Якая, на Ваш погляд, верагоднасць абвалу беларускай эканомики у сувязи з ростам кошту энерганосьбитау и курсам ЕЗ на санкции супраць Беларуси? Ци дапаможа гэта скарациць час праулення АРЛ альбо тольки зробиць жыццё беларусау яшчэ больш складаным? Дзякуй, Сяргей, Менск (прабачце, няма беларускай мовы на працы). |
| Вельмі сумнае пытаньне, хацелася б на яго дастаткова аптымістычна адказаць, і сказаць, што, усё ж, Беларусь незалежная і самадастатковая краіна, якая ў апошнія 15 гадоў выбудавала шматвэктарную палітыку і можа, калі трэба, быць і з Эўрапэйскім Зьвязам, і з Расеяй, гэтак, як гэта навучылася рабіць Украіна. Але, на жаль.... Здаецца, што магчымы вельмі пэсымістычны сцэнар. Сапраўды, пад ціскам Расеі , якая хоча прымусіць Беларусь вызначыцца адкрыта: альбо з Расеяй, і тады ўзьяднаньне з Масквой, альбо - без Расеі, і тады, калі ласка, без расейскіх датацыяў. Апошняе азначае сьмерць шмат якіх структураў беларускай эканомікі, асабліва прамысловасьці. Гэта страта расейскіх рынкаў, і наколькі Беларусь здолее набыць эўрапэйскія рынкі -- яшчэ вялікае пытаньне. Дзеля гэтага патрэбнае разумнае , узважанае палітычнае кіраўніцтва, давер Захаду, чаго цяперашні рэжым Лукашэнкі ня мае. Час для аднаўленьня беларускай эканомікі пасьля разрыву з Расеяй -- даволі мала, і шмат чаго трэба будзе зрабіць. І найперш – заваяваць давер Эўропы, каб запазьбегчы найцяжэйшага крызысу. |
| [ 09/01/2007 18:30 ] |
| Спадар Рар,
у сытуацыі агрэсіі з боку Расеі з боку афіцыйнай беларускай апазіцыі чуваць разуменьне ды паддакваньне расейцам у іхнай агрэсіі... Чым тлумачыцца падобная пазыцыя? Няўжо гэта проста жаданьне «насаліць» Лукашэнку ды неразуменьне таго, што зараз ідзе гульня на беларускі суверэнітэт? |
Выказваньне Мілінкевіча, што Беларусь павінна прыняць павышэньне цэнаў на газ і нафту, сьведчыць не пра здраду Мілінкевіча, а пра тое, што ён даволі рэалістычна разумее, што пасьля такога кроку, калі Беларусь прыме ўмовы гульні з Расеяй, то гэта ўмацуе, а не паслабіць незалежнасьць Беларусі. І ў той жа час ён разумее, што для яго адкрываюцца новыя магчымасьці дзеяньняў на палітычнай прасторы ў самой Беларусі, дзе аўтарытэт Лукашэнкі будзе аслаблены. Гэта абсалютна нармалёвая заява апазыцыі, якая хоча адаптавацца да гэтага палітычнага працэсу, які будзе зараз набываць новую сілу ў Беларусі.
Наконт агрэсіі Расеі мне цяжка сказаць, мне здаецца, што я ня бачу, чаму Расея павінна быць агрэсіўнай, калі патрабуе ад Беларусі лёгкага, я б сказаў, падвышэньня цэнаў на газ і нафту? Нямеччына за той жа аб'ём газу плаціць у 5 разоў болей, чым Беларусь. Чаму незалежная Беларусь павінна далей пагаджацца на тое, каб атрымліваць ад Расеі амаль што задарма газ і нафту? Задарма бывае толькі сыр у мышалоўцы, і чым хутчэй Беларусь выйдзе з эканамічнай залежнасьці ад Расеі, тым лепш для яе. І ня трэба баяцца цяжкасьцяў, якія зараз будуць, бо цяжкасьці будуць у эканамічным пляне вельмі сур'ёзныя, але іншай магчымасьці няма, іншая альтэрнатыва – гэта аб'яднаньне з Расеяй альбо ўваходжаньне ў Эўразьвяз і пошук дапамогі з боку Эўразьвязу. |
| [ 09/01/2007 18:34 ] |
| Спадар Рар,
Лідар Кансэрватыўна-Хрысьціянскай Партыі – БНФ Зянон Пазьняк лічыць, што:
«Найперш, Лукашэнка – нелегітымны прэзыдэнт, ён не прызнаны і не прызнаны яго ўрад. Але самае істотнае тое, што ён распарадзіўся чужой маёмасьцю. “Белтрансгаз” ня ёсьць маёмасьць ні Лукашэнкі, ні дзяржавы. Палова “Белтрансгазу” належыць па чэках “Маёмасьць", па прыватызацыйных чэках, беларускаму народу. І Лукашэнка ня меў аніякага права распараджацца гэтай маёмасьцю. І яшчэ ёсьць шэраг аспэктаў нелегальных, антызаконных у падпісаньні гэтага пагадненьня. І як толькі гэты рэжым абрынецца, гэтыя ўсе пытаньні будуць ўзьнятыя.»
Як вы ацэньваеце законнасьць продажу часткі Белтрансгаза Расее і мажлівасьць перагляду продажу Белтрансгаза ў будучым? |
|
Пытаньне аб уласнасьці -- адно з самых няпростых пытаньняў на постсавецкай прасторы. У беларусаў, як і ў расіянаў, і ў шмат якіх іншых народаў цяперашняй постсавецкай прасторы здаўна не было правільных адносінаў да маёмасьці, як гэта было на Захадзе. Нармальных, цывілізаваных адносінаў. Сапраўды, мне здаецца, што ў Беларусі можа быць "перадзел" -- сыйдзе адзін прэзыдэнт, лукашэнка, прыйдзе іншы, і будзе разьмяркоўваць уласнасьць паводле сваіх ўяўленьняў. Фраза, што газапровад належыць народу -- гэта вельмі такое рамантычнае ўяўленьне пра тое, што існуе насамрэч. заўсёды ёсьць нехта, хто вырашае, заўсёды ёсьць кіраўнік дзяржавы, які прымае пэўныя рашэньні... У Нямеччыне таксама тэлекамунікацыі і пошту нядаўна прыватызавалі і прадалі на інвэстыцыйным рынку. Гэта, можна сказаць, таксама не было права канцлера Шродэра альбо спадарыні Мэркель, распаражаца маёмасьцю Нямеччыны. Але ў дадзенай гістарычнай сытуацыі нехта павінен быў прымаць гэтае рашэньне аб продажы дзяржаўнай маёмасьці інвэстарам, дзеля таго, каб атрымаць грошы ў дзяржаўны бюджэт. Можа быць, гэта лічыцца кімсьці несправядлівым – але гэта рэальнасьць. Што да нелегітымнасьці Лукашэнкі, дык я павінен сказаць, што калі б выбары ў Беларусі прайшлі чэсна і справядліва, уся апазыцыя атрымала б доступ да СМІ --- на апошніх выбарах, па прагнозах незалежных экспэртаў, усё роўна перамог бы ён. Праўда, не атрымаў бы 80 адсоткаў, але 52 – атрымаў бы.
|
| [ 09/01/2007 18:38 ] |
| Спадар Рар,
ці зьмянілася вашае стаўленьне да прэзідэнта Расеі Ўладзімера Пуціна праз колькі год пасьля напісаньня кнігі ды ў які бок? Ці паўплываў на вашае стаўленьне той факт, што ўсё больш азылянтаў з Чачні атрымоўваюць палітычны азыль у Нямеччыне? |
| Я з Пуціным блізка пазнаёміўся ўжо пасьля таго, як напісаў кнігу. Мы сустракаемся зь ім штогод у эўрапэйска-расейскіх фарматах. Павінен сказаць, што маё меркаваньне пра яго -- вельмі добрае. Думаю, ён правільны лідэр для учаснай Расеі. З тымі каласальнымі праблемамі, зь якімі сутыкнулася Расея на пачатку 21-га стагодздзя, іншаму палітыку вельмі цядка было б справіцца. Ён знайшоў "залатыя" выхады з сытуацыі. Самае галоўнае, што ён не адарваўся ад народа, і адчувае пастаянна гэтую падтрымку. Гэта вельмі важны фактар у палітыцы. Мала які лідэр на Захадзе можа прахваліцца, што на 8-ым годзе ягонага кіраваньня 80 адсоткаў насельніцтва яго падтрымлівае. Мне здаецца, што мала хто з усясьветных лідэраў сутыкаўся з такімі выклікамі, і атрымліваў такія ўдары, як Норд-Ост і Беслан. Лёгка крытыкаваць Пуціна за неправільныя дзеяньні ў барацьбе з гэтым тэрорам, але я думаю, што трэба зразумець, якія сілы дзейнічалі тады супраць Расеі. А тое, што Нямеччына цяпер бяз выбару прымае чачэнскіх былых барацьбітоў за незалежнасьць – гэта, сапраўды, адаб’ецца даволі складана на жыцьці Нямеччыны. Таму што мы ведаем, што чачэнцам вельмі цяжка жыць па-за Радзімай. Як маленькія народы, яны заўсёды будуць трымацца разам, і ніколі не інтэгруюцца ў нямецкае грамадзтва. Таму трэба шукаць шляхі, як яны б змаглі вярнуцца ў Чачню. Праўда, не як злачынцы, якіх будуць судзіць -- але пасьле нейкай шырокай амністыі, якая павінна быць гарантаваная. Я для выхадцаў з Чачні ў шырокім маштабе, якія ваявалі, ня бачу ніякага спакою ў Нямеччыне. Яны не зьбіраюцца інтэгравацца, і зноў жа, ім давядзецца шукаць дыялёг з новымі ўладамі Чачні. Я разумею. што цяпер гэта складана, але не выключаю. што з часам гэты дыялёг будзе лягчэй знайсьці. |
| [ 09/01/2007 18:42 ] |
| Спадар Рар,
як вы ацэньваеце энергетычную залежнасьць Нямеччын ад Расеі ды крокі былога Канцлера Шродэра, які гэтую залежнасьць павялічыў? Што зьбіраецца рабіць Нямеччына, каб паменшыць падобную залежнасьць? |
| На самой справе я не лічу, што Нямеччына нагэтулькі залежыць ад Расеі. Гэта міты, якія раздуваюцца тымі, хто хоча парушыць энэргетычны альянс, які будуецца праз Нямеччыну эўрапэйцамі з Расеяй. Натуральна, гадоў праз 15-20, калі ў самой Эўропе не застанецца і кроплі ні нафты, ні газу, тады сапраўды, залежнасьць ад Расеі можа зрабіцца, калі асьцярожна выказацца -- небясьпечнай для Нямечыны. Сёньня такой сытуацыі няма. Нямеччына заўсёды можа набыць нафту і іншым месцы. А ў бліжэйшыя гады Нямеччына атрымае тэрміналы, якія будуць прымаць газ у вадкаснай форме, з Лацінскай Амэрыкі альбо з Паўночнай Афрыкі. Нямеччына ня будзе выступаць супраць пабудовы альтэрнатыўных труб нафтапровадаў у абыход Расеі, у Цэнтральнай Азіі, з таго ж Ірану. Нямеччына будзе шукаць альтэрнатыўныя энэргетычныя крыніцы. Урэшце, рана ці позна Нямеччына вернецца да атамнай прамысловасьці і будзе рабіцца ўсё больш энэргетычна незалежнай. Гэты міт пра залежнасьць ад Расеі разьвіваюць тыя, хто баіцца пускаць Расею ў Эўропу і хочуць адлучыць Расею ад Эўропы, каб Расея адпраўлялася ў абдымкі Кітаю. Гэта пункт гледжаньня некаторых новых членаў НАТО і Эўразьвязу з Цэнтральнай Эўропы. Я думаю. гэта меркаваньне няслушнае. Што датычна Шрёдара, ня ведаю, як ён там залежаў ці не залежаў, ён бачыў альянс з Расеяй як палітычны альянс. Гэтк, як Нямеччына і Францыя ў 1950-ыя гады, праз дзесяць гадоў пасьля Другой Ўсясьветнай вайны, пачалі набліжацца, хаця стагодзьдзямі ваявалі. А пачалі ствараць саюз па вугалю і сталі, які зьвязаў эканомікі дзвюх краінаў і зрабіў іх залежнымі адну ад другой. Пасьля гэты саюз вугалю і сталі пераўтварыўся ў Эўрапэйскую эканамічную зону, потым у зьвяз, а цяпер -- у Эўрапэйскі Зьвяз. Тое ж самае меў на ўвазе Шрёдар і ў дачыненьні да палітыкі з Расеяй. Тут ён дзейнічаў правільна. Ён шукаў падыходы, як далучыць Расею да Эўропы -- праз фактар нафты і газу, дзе ёсьць узаемавыгодныя працоўныя адносіны. І я думаю, што гэты шлях набліжэньня, ён будзе працягвацца. |
| [ 10/01/2007 12:38 ] |
| Kogda nakonec Evropa prekratit politiky ymirovotvorenja diktatorov kak belaryskih tak i rossiiskih. Vtoraja mirovaja voina pokazala chto eto ne privodit k resheniu problemi. Naprotiv jasnaja , chetkaja i tviordaja politika (primer administracii Reigana v otnoshenii imperii zla , ili oboih Bushei) vsegda prinosit svoi plodi.
Gazovii shantaz Rossii i popitki Pytina "dogovoritsja" s kazhdoi evropeiskoi stranoi v otdel'nosti stavjat Evropu na gran' kraha. Osobenno v etom preuspela Germanija s bivshim kanclerom, nemeckimi bankami i kompanjami .Spasibo. Ilja Amsterdam. |
| Халодная вайна скончылася. Скончылася! Мы жывем у агульнай Эўропе. Натуральна, ёсьць канфлікты, бо народы ня могуць так хутка сысьціся. Але Нямеччына і Францыя 30-40 гадоў набліжалася, палітыкі стасаваліся, гэтулькі недаверу было тут, у цэнтры Эўропы, паміж элітамі, паміж народамі -- і ўсё роўна, праз 60 гадоў пасьля вайны здолелі выбудаваць палітычны і эканамічны саюз, які аб'яднаў былых ворагаў у агульную дзяржаву. Трэба пазытыўна на гэта глядзець. Цяпер войны ў Эўропе немагчымыя. Трэба пашыраць гэтую стабільную зону на ўсход. І за імгненьне гэтага не зрабіць. Трэба весьці вельмі складаныя дыялёгі, палітычныя дыялёгі з цяжкімі партнэрамі, з "цяжкімі" краінамі, у якіх іншыя традыцыі. Якія не ўспрымаюць Эўропу так, як Эўропа навучыла сябе ўспрымаць цягам некалькіх дзесяцігодзьдзяў. Таму давайце не будзем заклікаць да нейкіх новых ваенных дзеяньняў. |
| [ 10/01/2007 13:14 ] |
| Спадар Рар!
Вы вядомы як прыхільнік Расеі і праціўнік існаваньня незалежнай Беларусі. Чым тлумачыцца Вашая пазіцыя ў гэтым пытаньні? Бенедзікт. |
| Я б не сказаў, што я рэзка праціўнік самастойнай, незалежнай Беларусі. Ня ведаю. адкуль такое меркаваньне... Можа, таму, што я, у адрозьненьне ад шмат якіх іншых экспэртаў, не лічу, што аб'яднаньне Беларусі і Расеі прывядзе да нейкай геастратэгічнай катастрофе. Асабліва для людзей, якія жывуць у Беларусі і Расеі. Я не лічу, што аб'яднаньне двух народаў было б нагэтулькі ненатуральным. Тым больш, што беларусы і расейцы шылі стагодзьдзямі цесна і успрымаліся як адзін народ, у адрозьненьні ад, скажам, расейцаў і ўзбэкаў, расейцаў і грузінаў. Вось з гістарычнага пункту трэба дастаткова спакойна на гэта глядзець. Але я згодны з тымі, хто лічыць, што Савецкі Саюз ня мог больш існаваць, ён "пакрыўдзіў" усіх, ён проста зьнішчыў інтэлігенцыю шмат якіх народаў, не даваў невялікім народам разьвіваць сваю культуру. Прычым цярпелі ня толькі беларусы, але і шмат хто яшчэ. Ну і сама Расея не магла стаць Расеяй у савецкі час. Я гісторык, і гляджу на падзеі з далёкай пэрспэктывы – але не хачу, каб мяне ўспрымалі як ворага беларускай незалежнасьці. |
| [ 10/01/2007 13:22 ] |
| Dobry dzen Aleksandar, Maskva mahla b pazbegnuc gety i ne tolki gety kanflikt i nepryemnasci na Zaxadze i u samaj Belarusi kali b u svoi chas dapuscili abo cyvilizavanym sposabam pracisnuli inshaha prezydenta? Dze dalnabachnast' i stratehia takoj krainy jak Rasei? I druhoje pytanne: ci Gerhard Schroeder zrabiu Nemechchyne "medvezhju uslugu"? Neshta jon velmi cichi aposhnim chasam. Thanks, Peter |
На першае пытаньне магу адказаць, што ўсё-ткі трэба быць шчырым: так, Расея мела магчымасьці ўплываць на сытуацыю ў Беларусі, але не настолькі вялікія, як здаецца. Усё-ткі Беларусь дастаткова сувэрэнная дзяржава. Гэтаксама як Расея не магла паўплываць на разьвіцьцё падзеяў у той жа Грузіі і Ўкраіне. Ускосна – так, але не непасрэдна. Лукашэнка ўсё-ткі карыстаецца, і ня трэба гэтага забываць, падтрымкай вялікай часткі беларускага насельніцтва. Здымаць яго было б з гледзішча Расеі вельмі складана – толькі празь нейкі пуч ці рэвалюцыю, але глебы для такіх забурэньняў і пратэстаў у Беларусі за апошні час не было – я не кажу, што яны ня могуць зьявіцца. Цягам апошніх 12 год Лукашэнка сядзеў у крэсьле прэзыдэнта даволі трывала. Да таго ж, яму не было з гледзішча Расеі алоьтэрнатывы – любы іншы кандыдат быў бы нявыгадны Расеі, бо не было нікога правейшага за Лукашэнку, хто выступаў бы за збліжэньне з Расеяй, а ўсе іншыя палітыкі хутчэй адсунулі б Беларусь ад Расеі, што было нявыгадна Маскве.
Што да другога пытаньня, то гэта памылка – Шродэр даволі часта выступае цяпер на ўсясьветных форумах, ён займаецца ня толькі газпромаўскімі праблемамі, як гэта можа камусьці падацца, ён нават трымае ад іх пэўную дыстанцыю – не камэнтуе падзеі, але вельмі актыўна працуе на Бліжнім і Сярэднім Усходзе, кансультуе фірмы, розныя палітычныя арганізацыі. 17 студзеня ў яго будзе першы вялікі выступ у пытаньнях стасункаў Нямеччыны з Расеяй, разам з галоўным эканамічным дарадцам Пуціна Шувалавым. |
| [ 10/01/2007 13:25 ] |
| Как по Вашему мнению отреагировал бы Берлин (Европа) и Россия на объявление военного (без НАТО, российских ПВО и т.д.) и политического (открытое сотрудничество с Европой и Россией без вступления в какие бы то ни было коалиции и союзы, кроме экономических) нейтралитета. Понятно, что без ЛГ и не в этом году. Что-то вроде славянской швейцарии? Дмитрий, Минск |
| Я думаю, што мы сышлі з часоў халоднай вайны, у Эўропе сёньня, фактычна, няма ніякіх блёкаў, можа, толькі ў галовах нейкіх палітыкаў, няма сэнсу абвяшчаць нэўтралітэт, таму што Беларусь і так не знаходзіцца на стыку між Расеяй і ЭЗ ці Захаду, якія кіруюць адзін на аднаго ядзерныя ракеты. Таму, я думаю, гэта крыху састарэлае паняцьце, ніхто такую прапанову ўсур'ёз ня ўспрыме. Хутчэй Беларусь выйграе, калі будзе прапаноўваць больш цеснае супрацоўніцтва з НАТО і з эўрапейскай абароннай палітыкай, не ўступаючы ў гэтыя дзьве арганізацыі – гэта будзе больш адпавядаць рэальным уявам Эўропы аб тым, як нейкая дзяржава можа інтэгравацца ў Эўропу. |
| [ 10/01/2007 14:12 ] |
| Чаму Эўразьвяз, з аднаго боку, слушна дыстанцуючыся ад рэжыму Лукашэнкі, нібы спагадае беларускаму народу і гатоў аказваць яму нейкую дапамогу, з другога боку, у такой ключавой справе для выхавання у беларусаў еўрапейскасьці як магчымасьць паездак у краіны Эўразьвязу -не дае паслабленьняў, а нават зьбіраецца значна павялічыць кошт візаў для няшчасных беларусаў?
Міхаіл Бацян, Менск |
| Па-першае, я лічу, што залішне беларусам скардзіцца ня трэба, бо насамрэч вельмі шмат маладых беларускіх студэнтаў вучыцца напрыклад у Нямеччыне, я сказаў бы, іхны лік нават расьце з кожным годам, гэта адчуваецца тут у акадэмічным асяродзьдзі. Я згодны, што Эўразьвяз робіць ня толькі маральна-палітычную, але і стратэгічную памылку тым, што захіляецца ад краінаў постсавецкай прасторы. Але гэта ня толькі праблема Беларусі, у той жа самай Украіне ці ў Расеі гэта праблема. Я згодны з крытыкай і высновамі слухача, што для выхаваньня маладой генэрацыі беларусаў Эўропе трэба адчыняцца, а не зачыняцца, толькі так можна ў даўгатэрміновай пэрспэктыве ці дапамагчы Беларусі прыняць эўрапейскія каштоўнасьці. |
| [ 10/01/2007 14:43 ] |
| Dobry dzen ! Kali laska jak vy mozyce acanic adnosiny Eura Zviazu da palityki Belarusi (jak unutranaj tak miznarodnaj) Ci ne zjauliajecca pohliad Eurapejskih krain na Belarus jak na krainu "inshaj Europy" i ci ne prachodzic bachanne hetaj prablemy praz pryzmu "aryentalizmu" (dzelia zvestak Edvard Said) I ci magchyma kak Europa zmianila svajo stanaulenne, z "a, my prajmali rezalucyji i ni choga ne padzejnichala" na kankretnyja zachady i prapanovy. I na vashuju dumku jaki shliach pavinna vybrac belarus u svajoj palitycy nacyjanalizmu "HAIMAT" abo "VATERLAND" ??? |
| Беларусь сапраўды мае дзьве магчымасьці разьвіцьця: імкнуцца інтэгравацца ў Эўропу, але тады беларуская эліта павінна пагадзіцца аддаць вялікую частку свайго сувэрэнітэту, на што пайшлі, напрыклад, прыбалты, вугорцы, нават – я падкрэсьліваю – палякі, што вельмі цяжка было сабе ўявіць, немцы пасьля другой усясьветнай вайны, якія перадалі частку кантроля над сваёй палітыкай, над сваёй эканомікай Брусэлю, агульнаму цэнтру. Гэта адзін шлях. Другая альтэрнатыва – рабіцца нацыянальнай дзяржавай – гэта ізаляцыянісцкі шлях, гэта свае каштоўнасьці, пошук нейкіх сваіх, беларускіх старажытных традыцыяў і супрацьпастаўленьне сябе Захаду і Расеі. Гэта вельмі складаны шлях, але я думаю, што і ў першага, і ў другога шляху ёсьць даволі шмат прыхільнікаў у самім беларускім грамадзтве. Аднак Эўропа, я думаю, папросту ня ведае Беларусь. Я не хачу казаць занадта цынічна, але Эўропа была вымушаная прыняць 12 новых сяброў за апошнія 15 гадоў. Гэта цяжка сабе ўявіць – так хутка пашырэньне ЭЗ дагэтуль не адбывалася, прыйшлося пераварыць складаныя мэнталітэты, краіны з цалкам іншымі гісторыямі і праблемамі, і Эўразьвяз зь вялікай цяжкасьцю гэта ўсё робіць, і ад гэтага ён не мацнее, а недзе нават і слабее. Можа, у будучым ён будзе мацнейшым, гэта таксама трэба разумець. Беларусь пакуль успрымаецца як, я б сказаў, штосьці накшталт Расеі, але няясна што. І сапраўды, Беларусь ведаюць мала, толькі яе аўтарытарнага лідэра Лукашэнку. Гэта, канечне, недастаткова для таго, каб разумець Беларусь, але зноў-такі, менавіта таму трэба выступаць за адкрыцьцё межаў, за блізкія стасункі, за дыялёг між грамадзянскай супольнасьцю Беларусі і Эўропы, каб лепей адзін аднаго разумець. Я думаю, што гэта справа будучыні, і калі Беларусь зараз пасьля канфлікту з Расеяй будзе адкрывацца ў бок Эўразьвязу, то па гэтым шляху варта ісьці. |
| [ 10/01/2007 14:46 ] |
| Добры дзень, спадар Рар,
мае пытаньні: наколькі пашыранай застаецца ў Эўропе думка пра тое, што Расея можа дэмакратызаваць Беларусь? Што Вы думаеце на гэты конт?
Ці адчувалі б Вы асабіста шкадаваньне, калі б Беларусь увайшла ў склад Расеі? Ці Вам збольшага ўсё роўна? Ці Вы гэтага жадаеце?
Як вы ацэньваеце палітыку Герхарда Шродэра і палітыку Ангелы Мэркель ў дачыненьні да Расеі і да Ўсходняй Эўропы - у параўнаньні?
Дзякуй!
Аляксандар |
Дзякуй за вельмі шчырае пытаньне, чытач, напэўна, насамрэч хоча выклікаць мяне на вельмі шчыры адказ, але я хачу сказаць, што лёс Беларусі павінны вырашаць самі беларусы. Я не хаваю свайго перакананьня, што ўсе тры шляхі разьвіцьця для мяне рэальныя. Беларуская дзяржаўнасьць яшчэ не настолькі адбылася, як дзяржаўнасьць, напрыклад, іншых цэнтральнаэўрапейскіх краінаў. Не сакрэт, што ёсьць прыхільнікі курсу аб'яднаньня з Расеяй, і калі гэтае аб'яднаньне адбудзецца дэмакратычным шляхам, і ў беларускім і расейскім грамадзтве народам здасца, што ўсё-ткі людзі жылі яшчэ да савецкіх часоў, калі Беларусь не ўсьведамляла сябе калёніяй, як, напрыклад, Грузія, а ўсё-ткі была часткай вялікага арганізму Расейскай дзяржавы, Расейскай імпэрыі, і калі такое меркаваньне будзе мацнець у беларускіх элітах, то я ня бачу перашкодаў для асбалютна мірнага і дэмакратычнага аб'яднаньня дзьвюх дзяржаваў у адно цэлае. Я ня думаю, што гэта зусім немагчыма. У той жа час я магу сабе ўявіць, што калі ў Расеі будзе ўзьнікаць аўтарытарны рэжым, Беларусь больш ня будзе ўспрымаць Расею як надзейнага партнэра і абаронцу свайго дабрабыту і будзе арыентавацца на Захад і будзе абмяркоўваць іншыя магчымасьці, як гэта было пры іншым кіраўніцтве напачатку 90-х гг. Яна можа з дапамогай Польшьчы вельмі хутка эўрапеізавацца, прыняць заходнія каштоўнасьці, ратавацца ў Заходняй цывілізацыі ад дамінуючай Расеі. Я ня ведаю, чаму аддаць перавагу, я думаю, што ў Беларусі дастаткова склаліся славянскія праваслаўныя традыцыі, яна сёньня бліжэйшая да дэмакратычнай культуры Расеі чым да Захаду, дзе яе пакуль ня ведаюць, дзе прыйдзецца пагаджацца на ролю малодшага партнэра Польшчы ўсярэдзіне Эўрапейскага зьвязу, але гэта, зноў-такі, вельмі такія павярхоўныя здогады, я думаю, што Беларусь мае добры шанец застацца сувэрэннай дзяржавай, але ў першую чаргу Беларусь павінна разьвівацца не як нацыянальная дзяржава, а знаходзіць агульную мову з эўрапейскімі суседзямі і прымаць эўрапейскія каштоўнасьці – неабавязкова заходнія каштоўнасьці, а агульнаэўрапейскія.
Што да Шродэра і Мэркель, то Шродэр зь вялікім энтузіязмам ставіўся да Расеі, бачыў у ёй хаўрусьніка Нямеччыны, але думаю, што ягоная палітыка была заўчасная. Думаю, гісторыя ацэніць ягоную адмову ўводзіць Нямеччыну ў вайну ў Іраку як штосьці вельмі станоўчае, ён адзін зь першых палітыкаў эпохі пасьля халоднай вайны, які пачаў адкрыта думаць аб пабудове кантынэнтальнай Эўропы, але сёньня ў Эўразьвязе на Захадзе зноў узмацняюцца тыя сілы, якія выступаюць супраць пабудовы агульнага эўрапейскага дома, моцнай кантынэнтальнай Эўропы, а хутчэй падтрымліваюць ідэю трансатлянтызму – гэта азначае, што Заходняя і Цэнтральная Эўропа павінны стаць Усходняй Амэрыкай, а Расея выштурхваецца ў Эўразію. І спадарыня Мэркель стаіць хутчэй на другіх пазыцыях і таму адрозьніваецца ад кіраўніцтва Шродэра. |
| [ 10/01/2007 14:53 ] |
| Вашая ацэнка палітычнае дзейнасьці Зянона Пазьняка й Кансэрватыўна-Хрысьціянскай Партыі БНФ?
Як Вы лічыце, ці дзейнічае кіраўніцтва Расеі ў напрамку анэксыі Беларусі?
Ці пагражае Расея незалежнасьці Беларусі?
Ці існуюць, на Вашую думку, нейкія таемныя дамоўленасьці паміж Нямеччынаю й Расеяю па перадзелу Усходняе Эўропы? |
Я адмаўляю апошнія домыслы – няма ніякіх тайных дамоваў між Нямеччынай і Расеяй аб перадзеле Эўропы, ніхто сёньня ў Эўропе не дазволіць Нямеччыне весьці такія тайныя перамовы з Масквой.
Наколькі Расея пагражае незалежнасьці Беларусі – ёсьць такое меркаваньне, нельга гэтага цалкам адмаўляць. Сапраўды, праз эканамічную залежнасьць Беларусі ад Расеі расейскі фактар заўжды вельмі моцны, можа быць, дамінуючы ў эканамічным разьвіцьці Беларусі.
Наконт Пазьняка. Я думаю, што Народныя франты – гэта ўжо дастаткова далёка сышло ў гісторыю, гэта пасьляперабудовачны час. З аднаго боку, можна шкадаваць, што гэтыя часы занадта хутка прайшлі. Бо, усё ж, гэта быў энтузіязм, можа быць, нейкі сумбур розных ідэяў, бачаньняў, пошукаў будучыні краіны, але мы ўвайшлі ў больш прагматычную эру. Ніякія ідэйныя арганізацыі ня здолелі ні рэалізацвацца як палітычная сіла, ні накарміць народ, ні надаць грамадзтву стабільнасьці, таму сёньня хутчэй перамагаюць тыя палітыкі, якія на постсавецкай прасторы выступаюць за стабільныя ўмовы. Людзям абрыдлі 90-я гады, страсеньні, абяцаньні, якія не выконваліся. Можна шкадаваць, што перабудовачны дух зьнік на постсавецкай прасторы, але, на жаль, гэта факт. |
| [ 10/01/2007 15:06 ] |
| Ci mozhace vy vyznachyc mesca i rolu Belarusi u heapalitychnyx intaresax Europy,Rasei,ZShA? Vadzim |
Ну, я думаю, што для Расеі Беларусь – у прынцыпе, натуральны хаўрусьнік, і што ў Расеі не згубілі надзеі на тое, што зь Беларусьсю можна ўзьяднацца ў адно цэлае – ня зараз, але гадоў праз дваццаць. Тыя самыя погляды ў Расеі існуюць на магчымасьць аб'яднаньня з Украінай – славянскі саюз, гэтая ідэя ў Расеі не памерла.
Што да эўрапейскай геапалітыкі, то Эўропа таксама сёньня пампуе свае мускулы і лічыць, што мае шанс стаць у ХХІ стагодзьдзі вялікай дзяржавай, больш моцнай і ўплывовай за Расею, і стаць на адзін узровень з Кітаем і ЗША, і таму натуральна разглядае Беларусь як блізкага ўсходнеэўрапейскага суседа, на якога трэба ўплываць станоўча, дапамагаць, стабілізаваць і, можа быць, калі-небудзь далучыць да агульнай эўрапейскай супэрдзяржавы.
Што тычыцца Амэрыкі, то ў Амэрыцы ёсьць розныя погляды на працэсы ў Эўропе. На жаль, у Амэрыцы ёсьць колы, якія мысьляць кансэрватыўна й імкнуцца разглядаць Беларусь як пляцдарм для барацьбы зь недабітым старым ворагам, Расеяй, і мне здаецца, што такое вяртаньне халоднай вайны ў сьвеце ніякай стабільнасьці Эўропе не дадасьць. Але ў прынцыпе я мяркую, што калі глядзець больш шырока на Амэрыку, то там будуць пераважаць разумныя погляды, што для ЗША важна, каб Эўропа ў бліжэйшыя 100 гадоў заставалася стабільным кантынэнтам, сяброўскім партнэрам і хаўрусьнікам. У гэтым пляне і разглядаецца таксама пытаньне Беларусі. |
| [ 10/01/2007 18:26 ] |
| Мы заканчваем нашу онлайн-канфэрэнцыю. Вэб-рэдактар |
| Хачу сказаць, што адчуваю адказнасьць, калі камэнтую падзеі ва Усходняй Эўропе, таму што я 25 гадоў прафэсійна займаюся праблемамі постсавецкай прасторы. Я вырас, можна сказаць, ў палітычнай эміграцыі -- у Нямеччыне. у Францыі, У Амэрыцы. І асабліва важна было, што я 10 гадоў працаваў на радыё Свабода ў Мюнхэне. Таму што ў гэтым мікракосмасе мы ўсе вучыліся дэмакратыі і павазе адзін да аднаго. Вельмі цяжка сабе ўявіць, як у той час халоднай вайны маглі мірна суіснаваць пад адным дахам і палітычныя эмігранты, і журналісты з Польшчы, Расеі, Угоршчыны, Грузіі, Узбэкістану.... Можна падумаць, што адны другіх не любілі, але ўсё роўна ўсіх аб'ядноўвала нешта. Усе журналісты, якія там працавалі, былі вымушаныя выслухоўваць іншае меркаваньне, можа не пагаджацца -- але шукаць кампраміс. Гэта школа, якую я прайшоў, і я хацеў бы гэтыя веды і гэтую мудрасьць сёньня скарыстаць пад час аналізу праблемаў, якія існуюць на постсавецкай прасторы. |
|
 |
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/left-banner.gif)
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/banner.gif)
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/right-banner.gif)
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/left-bar-nav.gif)
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/right-bar-nav.gif)
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/left-bar-nav2.gif)
![[ svaboda logo ]](http://www.svaboda.org/images/right-bar-live.gif)
