Панядзелак, 29 Студзеня 2001

Сёньня:

Калегія Нацыянальнае дзяржаўнае тэлерадыёкампаніі пастанавіла скасаваць творчае аб’яднаньне “Тэлефільм”. На працягу 30 гадоў свайго йснаваньня "тэлефільмаўцы" стварылі каля тысячы дакумэнтальных стужак, якія распавядаюць пра гістарычныя мясьціны, славутых дзеячоў культуры й простых людзей Беларусі. Ініцыятыва скасаваньня творчага аб’яднаньня й некаторых іншых структураў дзяржаўнае тэлевізіі сыходзіла з адміністрацыі Лукашэнкі.

У Палацы мастацтваў адкрылася выстава Пётры Сергіевіча, прысьвечаная 100-годзьдзю з дня нараджэньня клясыка беларускага нацыянальнага жывапісу. Сярод 55 экспанатаў — партрэты Купалы, Скарыны, Багушэвіча, эскізы фрэсак для касьцёлу ў Смургонях. Суполка “Пагоня”, якая наладзіла выставу, спачатку дамовілася разгарнуць яе ў Нацыянальным мастацкім музэі, але ягоны дырэктар Уладзімер Пракапцоў урэшце ня даў на гэта дазволу й нават не дазволіў узяць для выставы творы Сергіевіча з фондаў музэю. Міністэрства культуры адмовілася даць грошы на арэнду выстаўнае залі ў Палацы мастацтваў. Мастакі з “Пагоні” самі абнавілі рамы й падрамнікі некаторых твораў Сергіевіча. Многія палотны патрабуюць тэрміновае рэстаўрацыі.

У 2000 годзе толькі адзін беларус з трох хоць аднойчы наведаў музэй. Агульная колькасьць экспанатаў дзяржаўных музэяў дасягнула двух з паловаю мільёнаў, але бальшыня зь іх ужо мала каму цікавая. Тым ня менш Міністэрства культуры па-ранейшаму прапагандуе спадчыну савецкай эпохі. Летась адкрыліся толькі тры новыя экспазыцыі: мэмарыяльная кватэра Петруся Броўкі, адноўлены пасьля пажару музэй Ільлі Рэпіна і дзявятая заля Музэю абароны Берасьцейскае фартэцыі. У 2000 годзе дзяржаўныя музэі закупілі толькі 124 карціны.

Беларускі Фонд культуры зьвярнуўся ва ўрад з ініцыятываю распрацоўкі Дзяржаўнае праграмы аховы культурных краявідаў. За часам Лукашэнкі ў Заходняй Беларусі былі канчаткова зруйнаваныя рэшткі чатырох соцень шляхецкіх сядзібаў і паркаў вакол іх. Адносна добра захаваліся 80 сядзібаў і 63 старыя паркі. Ва Ўсходняй Беларусі амаль усе старасьвецкія краявіды былі зруйнаваныя яшчэ да вайны.

Тэатар “Зьніч” наладзіў у Чырвоным касьцёле канцэрт-прэзэнтацыю зборніка філязофскае лірыкі Людмілы Рублеўскай “Балаган”, а таксама хуліганскіх вершаў ейнага мужа Віктара Шніпа “Чырвоны ліхтар”. Абедзьве кнігі выйшлі ў выдавецтве Таварыства Вольных Літаратараў на сродкі аўтараў. Паэтычным чытаньням папярэднічала адкрыцьцё выставы трох пісьменьніцаў “Другая муза”. Выставу складаюць канцэптуальныя акварэлі Людкі Сільновай, лірычныя фотаздымкі Марыі Вайцяшонак і рамантычна-наіўны жывапіс Людмілы Рублеўскай.

У менскім кінатэатры “Ракета” прайшоў Першы беларускі фэстываль авангарднае музыкі й пэрформансу пад канцэптуальнай назваю “Не!”. Акцыю, скіраваную супраць паноўнага ў Беларусі стану рэчаў, наладзіла новая суполка авангардыстаў Другі Фронт Мастацтваў. У фэстывалі ўзялі ўдзел 12 музычных гуртоў, маладыя літаратары й мастакі. “Цьвіком” імпрэзы стаўся пэрформанс паэта Зьмітра Вішнёва пад назваю “Труп дыктатара”. Цела Лукашэнкі гэтым разам увасабляў апрануты ў камбінэзон стос цаглінаў, якія Вішнёў раструшчыў кувадлай і абліў чырвонымі ванітамі (перад сваім выступам паэт наўмысна выпіў тры літры таматнага соку).

Юрась Барысевіч, Менск