RFE/RL |
|
Слоўнік Свабоды
Я
«Я — апошняя літара ў альфабэце» – казалі нам у нашай савецкай мінуўшчыне, калі мы празьмерна падкрэсьлівалі сваю індывідуальнасьць, асобнасьць, самасьць. Старадаўняе АЗ прайшоўшы праз тысячагодзьдзі сталася для нас Я. Я — мяне — мне — мяне — са мною — ува мне. Даўгія гады замест гордага й адказнага Я нас вучылі казаць баязьлівае й халопскае МЫ. Так беларусы страчвалі адну з сваіх найкаштоўнейшых якасьцяў – індывідуалізм. Індывідуальнасьць, асобнасьць, самасьць — аснова гонару й адказнасьці, перадумова творчасьці й самазахаваньня. Замест індывідуальнай адказнасьці гаспадара беларусам у ХХ стагодзьдзі спрабавалі прышчапіць калектыўную безадказнасьць хамскага МЫ. Я — гэта гаспадарка, МЫ — гэта калгас. Я — гаспадар, МЫ — электарат. Той, хто кажа пра сябе Я, той ведае сабе цану. Прасіць аб праве «людзьмі звацца» могуць толькі МЫ. Віленскі мастак Аблажэй аднойчы сказаў:
«Быў. Ёсьць. Буду.» – у гэтых словах Караткевіча Я не прамоўлена. Але хто наважыцца сказаць, што тут не гучыць Я. Сяргей Шупа
|
© 1995-1999 Radio Free Europe / Radio Liberty, Inc.,
All Rights Reserved. http://www.rferl.org |