news programs realaudio contact archive
      Курапаты
    Выбары 2001
    Праскі акцэнт
    Экспэртыза свабоды
    Эканоміка
    Правы чалавека
    Міжнародны аддзел
    Рэгіёны

      Палітычная геаграфія
    На доўгім шляху
    Выкраданьне
    Беларусі

    Мэдыі
    Ёнас, Яніс, Янка...
    Беларускі Iнтэрнэт
    Суайчыньнікі
    У сьвет на заробкі
    Карлаў мост

    Вострая брама
    Беларуская
    Aтлянтыда

    Вольная студыя
    Краіна М
    Залаты фонд

      Сымбаль веры
    Агляд пошты
    Дазвол на выезд
    Здароўе
    Галерэя "Свабоды"

  


    Час і Хвалі
    Realaudio
    Аўдыё-архiў


    RFE/RL Newsline
    Weekday Magazine
    PBU Report
    RFE/RL Homepage
    Reprints



24 Сьнежня 2001
 
Сайт беларускага Дзеда Мароза, старонка выхадцаў зь Беларусі ў Ізраілі, шматмоўе ў Інтэрнэт.
 
Сяржук Сокалаў-Воюш, Прага
 
У сёньняшнім выпуску вы пачуеце пра афіцыйны сайт Дзеда Мароза ў Беларусі, пазнаёміцеся з інтэрнэт-старонкай “Аб’яднаньня выхадцаў зь Беларусі ў Ізраілі”, а таксама даведаецеся пра вынікі чарговага інтэрнэт-апытаньня беларускай службы радыё “Свабода”.

Напярэдадні Калядаў у Інтэрнэце зьявілася новая старонка – афіцыйны сайт Дзеда Мароза ў Беларусі. “Асучасьніваюцца мае мэтады працы,” – піша Дзед Мароз. – “Схэма распаўсюджаньня падарункаў працуе па-старому – з торбы за плячыма проста пад вашую елачку. Але ўводзіцца новая сыстэма загадваньня жаданьняў: праз Інтэрнэт. Пішыце мне, хваліце сябе і чакайце адказу”.

На старонцы, апрача сьвяточнага звароту Дзеда Мароза, зьмешчаныя тры вакенца формы. У адным вас просяць напісаць, якія добрыя справы вы зрабілі ў гэтым годзе, другое вакно – для пажаданьняў і просьбаў, а трэйцяе – для вашага электроннага адрасу.

Стваральнікі старонкі – супрацоўнікі вядомай студыі вэб-дызайну ў Менску, якая называецца Red Graphic. Калі казаць пра адмоўныя бакі гэтага інтэрнэтнага праекту, то іх хіба два. Па-першае, старонка створаная па-расейску, і па-другое, выява Дзеда Мароза на старонцы больш нагадвае маску Ўсамы бін Лядэна чым суродзіча Санты Кляўса. З намі на сувязі зь Менску капірайтар кампаніі Red Graphic Надзея Зелянкова.

(Сокалаў-Воюш: ) “Скажыце, калі ласка, Дзед Мароз атрымлівае лісты толькі ад дзяцей, ці і ад дарослых?”

(Зелянкова: ) “Дзед Мароз атрымлівае лісты часьцей за ўсё ад дарослых. Частка лістоў ад студэнтаў і вельмі шмат лістоў ад дзяцей. А, дарэчы, пішуць яшчэ бацькі, якія хочуць, каб Дзед Мароз павіншаваў іхных дзяцей, і яны пішуць ці ад імя дзяцей, ці пішуць, каб павіншавалі самое іхнае дзіця”.

(Сокалаў-Воюш: ) “А якія пажаданьні ці просьбы сустракаюцца найчасьцей?”

(Зелянкова: ) “Самае звычайнае – гэта шчасьця, здароўя. Нехта хоча здароўя сваім бацькам, сваёй маці. Ёсьць пажаданьні наконт тэхнікі – гэта кампутары, паказы банэраў, новыя сайты.

У раздзеле формы, дзе трэба запісваць пажаданьні, людзі часта пакідаюць падзяку за сайт ці падзяку Дзеду Марозу за тое, што ён ёсьць. Усе атрымліваюць адказы Дзеда Мароза і потым частка людзей ізноў піша яму і дзякуе за адказ”.

(Сокалаў-Воюш: ) “Мае дзеці напісалі ліст, у якім папрасілі Дзеда Мароза зрабіць гэты сайт па-беларуску. Дзед Мароз адразу ж адказаў, што іхнае жаданьне сьціплае і прыемнае і яно абавязкова збудзецца ў 2002 годзе. Цяпер дзеці зь нецярплівасьцю чакаюць Новага году. На што ім можна спадзявацца?”

(Зелянкова: ) “Спадзявацца на тое, што ў 2002 годзе Дзед Мароз на нашым сайце можа загаварыць па-беларуску”.

Гэта была капірайтар кампаніі Red Graphic Надзея Зелянкова. Нагадаю, што афіцыйны сайт Дзеда Мароза ў Беларусі вы можаце знайсьці паводле кардынатаў: www.dedmoroz.info

Вы ведаеце, што каб засьцерагчы сьвяточную елку ад абсыпаньня ігліцы, трэба ад пачатку яе пару дзён патрымаць на вуліцы, а потым, ужо ў хаце, трымаць канец ствала ў вадзе, папярэдне распусьціўшы там дзьве-тры лыжкі гліцэрыну. А як зрабіць, каб елка не абсыпалася пару тыдняў? Як і якія цацкі на елку вы можаце зрабіць самі? Як выразаць сьняжынкі на вокны? Які парадк разьвешаньня елачных упрыгожаньняў?

Пра ўсё гэта – у яшчэ адной навінцы Інтэрнэту – старонцы “Аб’яднаньня выхадцаў зь Беларусі ў Ізраілі”. Але гэта толькі нязначная частка публікацыяў.

Сярод асноўных матэрыялаў інтэрнэт-выданьня: кароткая гісторыя габрэяў у Беларусі, матэрыялы па габрэйскай гісторыі часоў Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай, зьвесткі пра вядомых прадстаўнікоў гэтага народу, чый лёс быў зьвязаны зь Беларускай зямлёй, мапы, навіны, інфармацыя пра само “Аб’яднаньне”, зь якой мы можам даведацца, што яшчэ ў 20-я гады, калі тэрыторыя цяперашняга Ізраілю называлася падмандатнай Палестынай, выхадцы зь Беларусі рэгуляна праводзілі тут свае сустрэчы.

Само Аб’яднаньне існуе ў Ізраілі з 1946 году. Ягоная інтэрнэт-старонка, напісаная па-расейску, зьявілася сёлета. Ці не было ідэі зрабіць яе і па-беларуску. Гаворыць рэдактар старонкі старшыня ерусалімскага аддзелу зямляцтва Генадзь Пекер:

(Пекер: ) “Я яшчэ да гэтага не дайшоў. Але гэта можа быць, калі ў мяне зьявяцца памочнікі, якія будуць дапамагаць”.

(Сокалаў-Воюш: ) “На вашай старонцы зьмешчаны сьцяг, які на палову ёсьць чырвона-зялёным сьцягам Лукашэнкі, а на палову – ізраільскім з шасьціканцовай зоркай. Чаму вы не ўжывалі бел-чырвона-белага сьцягу?”

(Пекер: ) “Ня мы гэта вырашалі. Мы зрабілі гэта на ўзор украінскай старонкі, дзе таксама зьмешчаныя выявы двух сьцягоў. Ізраільскага і афіцыйнага сьцягу Ўкраіны. На нашым форуме з гэтай нагоды была спрэчка, але апошнім часам яна крыху сьцішылася”.

(Сокалаў-Воюш: ) “І ўсё ж, на колькі рэальна зьмяніць на вашай старонцы чырвона-зялёны сьцяг на бел-чырвона-белы?”

(Пекер: ) “Я сам не дызайнэр і таму, калі нехта падасьць добрую прапанову, тады цалкам магчыма, што зьменім. Але, калі мы будзем мяняць, то неабавязкова пакідаць ідэю сьцягу. Мы можам ужыць які заўгодна іншы сымбаль, які пасуе Зямляцтву і назву “Аб’яднаньне выхадцаў зь Беларусі” напісаць на тле Сьцяны Плачу”.

(Сокалаў-Воюш: ) “Спадар Пекер паведаміў, што карыстальнікаў у ягонай старонкі шмат, бо толькі сёлета на зьезд Аб’яднаньня зьехалася з усяго Ізраілю 10 тысячаў чалавек, а ў ягоным ерусалімскім аддзяленьні адных актывістаў каля 150-ці. Дарэчы, Генадзь Пекер ахвотна зьмяшчае на старонцы зямляцтва і беларускамоўныя матэрыялы. Усё залежыць ад таго, на якой мове яны напісаныя”.

І на заканчэньне тэмы кулінарны рэцэпт да сьвяточнага стала ад беларускіх габрэяў: нарэзаць квадратамі фальгу. На кожны квадрат пакласьці палову абабранай бульбіны зрэзам наверх. Крышку пасаліць. На зрэз пакласьці як мага больш плаўленага сыру з часныком. Наверх пакласьці салёнай ці вэнджанай рыбы, загануць фальгу і пячы на блясе прыкладна з паў-гадзіны.

А цяпер да іншых навінаў Інтэрнэту.

Беларуская мова ў Інтэрнэце – адна з нашых заўсёдных тэмаў. Мы распавядалі і пра першы сайт падручніка беларускай мовы, і пра беларускі лацінізатар (www.knihi.com/lacinizatar) ды іншыя інтэрнэт-старонкі. У сувязі з гэтым, мне падалася цікавай навіна пра тое, што днямі ў Жэнэве прайшла канфэрэнцыя Ўсясьветнай арганізацыі ў справе абароны інтэлектуальнай уласнасьці і Міжнароднага тэлекамунікацыйнага саюзу, у часе якой найбольш разглядалася пытаньне інтэрнэтнага шматмоўя.

На думку аналітыкаў, да 2007 году самай распаўсюджанай мовай у інтэрнэце стане... кітайская. На сёньня ж, нязначную перавагу перад астатнімі мае ангельская, якая ўжо на лета пазбавіцца гэтай перавагі. Неўзабаве, кажуць аналітыкі Ўсясьветнай арганізацыі ў справе абароны інтэлектуальнай уласнасьці, зьявяцца мільёны сайтаў зь неангламоўнымі доменнымі імёнамі, то бок не ў лацінскай абэцэдзе. У гэтым накірунку працуюць буйныя кітайскія, японскія і арабскія кампаніі. Першыя крокі зрабіла і Расея, каб дазволіць кірылічныя дамэнныя імёны. У Беларусі пакуль актыўнасьці ў гэтым накірунку не назіраецца, адзінае, што наш Дзед Мароз быў зарэгістраваны ў новай дамэннай зоне .info.

І, нарэшце, Інтэрнэт-апытаньне на старонцы Беларускай службы Радыё “Свабода”. СССР распаўся 10 гадоў таму. Ці хацелі б вы жыць у СССР сёньня? – пытаемся мы ў сваіх слухачоў. Са 170 адказаў, якія мы атрымалі на момант падрыхтоўкі перадачы, бальшыня ўдзельнікаў – 157 чалавек – адказалі “не”. Тры чалавекі ня маюць на гэты конт свайго погляду і толькі 15 асобаў адказалі “так”.


archive
  skip it
www.svaboda.org is © 2001 Radio Free Europe/Radio Liberty, Inc. All Rights Reserved.