Стралкі й гімнасты — у Аўстралію
Сэкс-кантроль ставіць крыж
(эфір 27 Жніўня 2000)
Да адкрыцьця летніх Алімпійскіх гульняў у Сыднэі застаецца ўжо толькі
19 дзён. Менавіта гэтая галоўная падзея чатырохгадовага цыклю й вызначыла
тэматыку сёньняшняе праграмы. Яна цалкам прысьвечаная алімпійскай тэме.
Сёньня вы даведаецеся пра падрыхтоўку да спаборніцтваў беларускіх
стралкоў і гімнастаў,
а таксама дазнаецеся, чаму Міжнародны Алімпійскі камітэт выключыў
са складу зборнай Беларусі дзьвюх спартовак.
Праграму вядзе Ўладзімер Глод.
(Глод: ) «Першымі зь беларускіх спартоўцаў на «зялёны кантынэнт» вылецелі
гімнасты. Іхную дэлегацыю ўзначальвае славутая чэмпіёнка Антаніна Кошаль.
У сераду 23 жніўня гімнасты прыляцелі ў Аўстралію. Тут шляхі жаночае і
мужчынскае частак каманды разышліся. Дзяўчаты спыніліся ў Сыднэі, дзе яны
будуць праводзіць вучэбна-трэніровачны збор, які зьяўляецца завяршальным
этапам перадалімпійскае падрыхтоўкі. Бадай, самым адказным ён стане для
Тацяны Грыгарэнкі, Юлі Сабко й Сьвятланы Тарасевіч. Менавіта, з гэтых трох
спартовак трэба абраць адну, якая ўвойдзе шостым і апошнім нумарам у склад
беларускае каманды. Што тычыцца першых пяці нумароў, дык яны ўжо замацаваныя
за Аленаю Палазковай, Тацянаю Жарганавай, Марынаю Заржыцкай, Натальляй
Нарановіч і Ганнаю Мейсак.
Мужчыны-гімнасты накіраваліся ў горад Брысбэн, дзе да 5 верасьня будуць
спалучаць працэсы акліматызацыі, адаптацыі да Аўстраліі і трэніровак. У
адрозьненьне ад дзяўчатаў хлопцы свой сэкстэт ужо вызначылі. Гэта Іван
Іванкоў, Віталь Рудніцкі, Зьміцер Касьпяровіч і тры Аляксандры — Кружылаў,
Шостак і Сінкевіч. Разам зь імі знаходзяцца яшчэ тры гімнасты, але яны
будуць стартаваць толькі ў тым выпадку, калі хтосьці зь першай шасьцёркі
захварэе або атрымае траўму.
Безумоўны лідэр беларускіх гімнастаў Іван Іванкоў. Ён двухразовы абсалютны
чэмпіён сьвету і Эўропы. Зьвярніце ўвагу на слова «абсалютны». Яно азначае,
што Іван ня проста пераможца ў асобным практыкаваньні, напрыклад, на «кані»,
а чэмпіён паводле сумы ўсіх практыкаваньняў, у шматбор'і. А гэта ў гімнастыцы
— прыкмета самае высокае клясы. Да таго ж, Іванкову трэба змагацца, так
бы мовіць, і за мінулую Алімпіяду. Справа ў тым, што яшчэ 4 гады таму ён
разглядаўся як адзін з галоўных прэтэндэнтаў на алімпійскую перамогу. Але
тады надзвычай цяжкая траўма перавяла спартоўца з удзельнікаў Алімпіяды
ў ейныя гледачы.
На плечы Івана кладзецца й цяжкая ноша лідэра усяе каманды. Зразумела,
ад таго, як выступае першы нумар, залежыць настрой усяго калектыву. А беларуская
каманда марыць змагацца за алімпійскія мэдалі. На думку Іванкова, галоўнымі
супернікамі ягонае каманды будуць спартоўцы Расеі, Украіны, Кітаю, Японіі
і, магчыма, Злучаных Штатаў Амэрыкі. Беларусам, дарэчы, як японцам і амэрыканцам,
не пашэнціла з жэрабем. Хаця на апошнім чэмпіянаце сьвету нашыя хлопцы
былі другімі, у Сыднэі яны ня будуць выступаць у мацнейшай плыні. А гэта
вельмі дрэнна. Судзьдзі, як вядома, людзі суб'ектыўныя і так атрымліваецца,
што на розных спаборніцтвах яны, як правіла, крыху падвышаюць ацэнку ўсім,
хто трапіў у мацнейшую плынь. А гэта азначае, што расейцы, украінцы й кітайцы
будуць мець пэўную падтрымку ад арбітраў. Таму, лічыць Іван Іванкоў у Сыднэі,
як ніколі, патрэбна будзе выступаць з поўнай самааддачаю. І нават маленькая
памылка ў такім становішчы можа перакрэсьліць усе намаганьні каманды.
Пра што сёньня шкадуе лідэр беларускіх гімнастаў, дык гэта пра тое,
што пасьля сканчэньня трэніровак прыйдзецца пакінуць Брысбэн і ехаць у
Сыднэй. Брысбэн для Івана Іванкова надзвычай фартовы горад. Менавіта тут
у 1994 годзе Іван упершыню стаў абсалютным чэмпіёнам сьвету.
А зараз пяройдзем да кулявое стральбы. Нечакана зборную каманду Беларусі
пакінула алімпійская чэмпіёнка Ірына Шылава. Разам зь ёю выключылі з каманды
й Ганну Румянцаву. Замест іх у Сыднэй вырашана паслаць Аксану Каўтановіч.
Пра тое, чым выкліканая гэтая раптоўная замена, распавядае Міхал Стэльмак…»
(Стэльмак: ) “Як паведаміў нашаму радыё старэйшы трэнэр нацыянальнае
каманды Беларусі ў кулявой стральбе Ўладзімер Чайка, “чыстка” адбылася
23 жніўня. У гэты дзень у Менску праводзіліся кантрольныя спаборніцтвы
сярод спартоўцаў, чые кандыдатуры на паездку ў Сыднэй знаходзіліся пад
пытаньнем. У іхным ліку былі Ірына Шылава й Ганна Румянцава. На жаль, сказаў
Уладзімер Чайка, абедзьве стралялі ня лепшым чынам і ня выканалі нарматывы,
устаноўленыя Міністэрствам спорту й турызму. Наступствы аказаліся для спартовак
драматычнымі — замест іх было вырашана ўключыць у алімпійскую каманду 23-гадовую
Аксану Каўтановіч. Новая «алімпійка», паводле словаў старэйшага трэнэра,
адстралялася амаль што на «выдатна» — выбіла 398 ачкоў з 400 магчымых.
У гэтай гісторыі з заменамі, трэба сказаць, шмат незразумелага. Рэч
у тым, што яшчэ тыдзень таму на афіцыйных праводзінах беларускіх алімпійцаў,
якія прайшлі з удзелам Аляксандра Лукашэнкі, была агучаная канчатковая
лічба ўдзельнікаў спаборніцтваў у Аўстраліі — 141. Па другое, цяперашнія
«экзамэны» ў Шылавай і Румянцавай прымаліся без удзелу галоўнага трэнэра
зборнай у кулявой стральбе Аляксандра Кядзярава. Кядзяраў на чале астаняе
часткі каманды знаходзіцца гэтымі днямі у чэскім горадзе Пльзень, дзе завяршаецца
перадалімпійская падрыхтоўка. Ня выключана, што галоўны трэнэр не захацеў
удзельнічаць у чыноўніцкіх «гульнях», якімі суправаджаліся фактычна ўсе
этапы камплектаваньня алімпійскае каманды Беларусі.
Цяперашняе скандальнае рашэньне ў камандзе стралкоў зьвяртае на сябе
ўвагу яшчэ й тым фактам, што адна з ахвяраў «чысткі», а менавіта Ірына
Шылава — асоба, вельмі вядомая ў спартовых колах. Яна — алімпійская чэмпіёнка,
залатую ўзнагароду заваявала ў 1988 годзе Сэўле. Незадоўга да свайго «чорнага»
дня Шылава публічна абвясьціла пра намер яшчэ раз узысьці на алімпійскі
«Эвэрэст». І вось на ейных плянах пастаўлены «крыж». Такім чынам, у Сыднэй
беларускія стралкі накіруюцца толькі з адным алімпійскім чэмпіёнам Канстантынам
Лукашыкам.
Між іншым, хмары згушчаліся й над ягонай кандыдатураю, паколькі апошнім
часам ён выступаў ня вельмі добра. Але, здаецца, непрыемнасьці абыйшлі
Лукашыка бокам. Дарэчы, назіральнікі й спэцыялісты вельмі разыходзяцца
ў сваіх прагнозах наконт алімпійскіх пэрспэктываў беларускіх стралкоў.
Вось, напрыклад, якія меркаваньні з гэтае нагоды выказаў нашаму радыё адзін
з найвядомейшых айчынных трэнэраў Васіль Каваленка:
«Прагнозы такія: я мяркую, што будуць два, нават тры мэдалі. Ёсьць шанцы
заваяваць іх. Але пры пэўных умовах. Калі слушна арганізуюць падрыхтоўку
на заключным этапе. Я згадваю мінулую Алімпіяду ў амэрыканскай Атлянце.
Тады стралкі Беларусі ня лепшым чынам правялі кантрольныя зборы й менавіта
з-за гэтае прычыне, на мой погляд, ня вельмі ўдала выступілі. Зрэшты, у
стралковых спаборніцтвах, як і ў іншых відах спорту, усё залежыць ад трэнэра
і ад стралка», — лічыць Васіль Каваленка”.
(Глод: ) “Склад беларускае алімпійскае каманды скараціўся. І калі алімпійскую
чэмпіёнку Сэула ў кулявой стральбе Ірыну Шылаву не бяруць у Сыднэй з-за
нізкіх паказьнікаў у выніках збораў, дык дзьве прадстаўніцы лёгкай атлетыкі
былі пазбаўленыя алімпійскіх ліцэнзіяў паводле сэкс-кантролю адмысловае
алімпійскае камісіі. Распавядае Ігар Карней…”
(Карней: ) “Тэст, паводле якога беларускія лёгкаатлеткі апынуліся па-за
спаборніцтвамі, праводзіцца выключна напярэдадні Алімпійскіх гульняў. Спаборніцтвы
ўсясьветнага ды эўрапейскага ўзроўняў у гэтым сэнсе больш лібэральныя.
Мы сьвядома не называем прозьвішчы пакараных, паколькі зараз для іх гэта
вельмі сур’ёзная траўма, перш за ўсё маральная.
Самае дзіўнае, што пра суровы вэрдыкт МАК у Беларускім Алімпійскім камітэце
або нічога ня ведаюць, або старанна хаваюць усе падрабязнасьці.
Гаворыць кіраўнік прэсавага цэнтру НАК Пётар Рабухін:
“Я пра гэта даведаўся толькі ад нашае перакладніцы, якая афармляе акрэдытацыйныя
карты нашых спартоўцаў. Больш аніякай інфармацыі няма: дзе праводзіўся
гэты кантроль, хто гэта рабіў, было гэта заплянавана Фэдэрацыяй ці кімсьці
яшчэ – ня ведаю”.
Непасрэдна ў Фэдэрацыі лёгкай атлетыкі Беларусі пра вынікі сэкс-кантролю
таксама нічога не кажуць. А доктар каманды кажа, што спартоўцы ня едуць
у Аўстралію, паколькі ў адной траўма, а другая — захварэла.
Кіраўніцтва Міжнароднага Алімпійскага камітэту яшчэ раней дэкляравала,
што Алімпійскія гульні — гэта перш за ўсё спаборніцтвы роўных магчымасьцяў.
І ўсялякія адхіленьні ад нормы будуць перапыняцца вельмі жорстка. Сэкс-кантроль,
уведзены дастаткова нядаўна, мае сэнсам выраўняць спартоўцаў, як гэта ні
дзіўна, па палавой прыкмеце.
Дакладна вядома, што спэцыфічныя працэсы на гэнэтычным узроўні пад узьдзеяньнем
мэдыка-хімічных стымулятараў (што стала нормаю ў вялікім спорце), здольныя
гэтыя працэсы шматразова паскорыць. У выніку колькасьць гармонаў, уласьцівых
мужчынам, пачынае прагрэсаваць менавіта ў жаночым целе. Цікава, што наяўнасьць
у мужчынаў-спартоўцаў жаночых гармонаў мэдыкамі ўспрымаецца даволі спакойна:
мяркуецца, што на хуткасьць, скакучасьць, сілу й г.д. гэта не ўплывае.
І надворот, наяўнасьць у жанчыны адпаведных мужчынскіх рысаў як быццам
узвышае яе над суперніцамі.
На тое, ці трэба, так бы мовіць, звышрадыкальна абыходзіцца з жанчынамі,
ёсьць розныя меркаваньні. Безумоўнае шкадаваньне, зьвязанае перш за ўсё
з аслабленьнем складу каманды Беларусі, натыкаецца на безапеляцыйныя прынцыпы
Алімпійскага руху. Іншая справа, што пасьля такога дыягназу чалавеку складана
жыць. У спорце, як сьлед, гэтыя людзі больш не затрымліваюцца, а нэгатыўная
рэкляма можа паламаць усё далейшае жыцьцё. Многія спартоўцы ўпэўненыя,
што лепш, так бы мовіць, заляцець з анаболікамі, чым на сэкс-кантролі.
Што не дае падставаў да сумненьня, дык гэта відавочны факт: патрабаваньні
ў вялікім спорце робяцца ўсё больш адмысловымі й спэцыфічнымі”.
(Глод: ) “І на гэтым мы з вамі, шаноўныя слухачы, разьвітваемся. Да
наступнага выхаду ў эфір праграмы “Заўзятар”…”
Уладзімер Глод
|
